Elazığ (il)

Doğu Anadolu Bölgesi`nde il. Yüzölçümü 9 153 km2, nüfusu 1990 sayımına göre 498 225, merkezi Elazığ kenti olan Elazığ ili, 11 ilçeye ayrılmıştır: Merkez, Ağın, Alacakaya, Arıcak, Baskil, Karakoçan, Keban, Kovancı­ lar, Maden, Palu, Sivrice. Kuzeyde Tunceli, doğuda Bingöl, güneyde Diyarbakır, güneybatı ve batıda Malatya illeriyle sınırlı olan Elazığ ili toprakları, güneyde, Güneydoğu Toroslar yayının orta kesimine dayanır. Burada en büyük yükseklikleri Hazarbaba ve Mastar dağları oluşturur. Doğuda, bu dağların arasına giren kabaca doğu-batı doğrultulu Gölcük (Hazargölü)çukuralanının kuzeyinde, Murat vadisi boyunca dar boğazlarla ovalar birbirini izler. İlin ovaları içinde en genişi Uluova`dır. Ortasından `Harinket deresi` adlı bir suyun geçtiği bu ovanın bir kesimi, Keban barajının gerisinde oluşan .

“Doğu Anadolu Bölgesi`nde il. Yüzölçümü 9 153 km2, nüfusu 1990 sayımına göre 498 225, merkezi Elazığ kenti olan Elazığ ili, 11 ilçeye ayrılmıştır: Merkez, Ağın, Alacakaya, Arıcak, “

Doğu Anadolu Bölgesi`nde il. Yüzölçümü 9 153

Doğu Anadolu Bölgesi`nde il. Yüzölçümü 9 153 km2, nüfusu 1990 sayımına göre 498 225, merkezi Elazığ kenti olan Elazığ ili, 11 ilçeye ayrılmıştır: Merkez, Ağın, Alacakaya, Arıcak, Baskil, Karakoçan, Keban, Kovancı­ lar, Maden, Palu, Sivrice. Kuzeyde Tunceli, doğuda Bingöl, güneyde Diyarbakır, güneybatı ve batıda Malatya illeriyle sınırlı olan Elazığ ili toprakları, güneyde, Güneydoğu Toroslar yayının orta kesimine dayanır. Burada en büyük yükseklikleri Hazarbaba ve Mastar dağları oluşturur. Doğuda, bu dağların arasına giren kabaca doğu-batı doğrultulu Gölcük (Hazargölü)çukuralanının kuzeyinde, Murat vadisi boyunca dar boğazlarla ovalar birbirini izler. İlin ovaları içinde en genişi Uluova`dır. Ortasından `Harinket deresi` adlı bir suyun geçtiği bu ovanın bir kesimi, Keban barajının gerisinde oluşan gölün suları altında kalmıştır. Uluova`nın bir kenar girintisi olan Elazığ ovası, Uluova`dan Mayram dağlarıyla ayrılır. İlin batısında Hasandağı, bir ada gibi öteki alanlardan ayrılmış, doğuda Uluova ve Murat ırmağıyla, batıda da Fırat`ın bir büklü­ müyle kuşatılmıştır. İlin doğusunda, Murat ve Peri suyu vadileri arasında, çok engebeli bir alan yeralır ve Karakoçan ilçe merkezinin kuzeydoğusunda, Karaboğa da­ ğında yükselti 2 372 metreyi bulur. Elazığ ilinde, Doğu Anadolu`nun tipik kara iklimi egemendir. Yazın çukuralanlardagündüzlerçoksıcak, yayla kesimlerinde oldukça serin, kışlarsa her yerde so­ ğuk geçer. İl merkezinde en soğuk ay ortalaması -1,3 °C, en sıcak ay ortalaması 27,2 °C, günümüze kadar kaydedilen en düşük sıcaklık -22,6 °C (30.12.1951), en yüksek sıcaklık 42 °C`tır (28.7.1949). Yıllık yağış tutarı, ortalama 433 milimetredir. Güneydoğu Toroslar kesimindeyse, yıllık yağış 1 metreyi aşar (Maden`de 1111 milimetre). Doğa koşullarına göre kurakçıl bir orman örtüsüyle kaplı olması gereken Elazığ ilinde, orman örtüsü, büyük çapta yok edildiğinden, yerini meşe çalılıklarına ya da çıplak sırtlara bırakmıştır. Gerçek ormana ancak, baltanın erişemediği yüksek kesimlerde, küçük kümeler halinde raslanır. Bunun dışında, doğal bitki örtüsü, bozkır (step) görünüşündedir. Ova kesimlerinin yalnızca sulak yerlerinde, söğütve kavak kümeleri ile meyve bahçeleri görülür. Elazığ ilinin en önemli akarsuyu, Malatya ili ile Elazığ arasında sınırı çizen Fırat ırmağıdır. İki büyük kolundan biri olan Murat suyu da, Elazığ topraklarından geçer. Elazığ ilinin büyük kesimi, sularını bu iki ırmağa boşaltır. İlin kuzeybatısında, Keban yakınında, Karasu ve Murat`ın birleşmesiyle oluşan Fırat, ilkbaharda karların erimesi ve yağmurlar nedeniyle kabarır. İlin güney kesiminin sularıysa, kaynakları bu ilin sınırları içinde olan Dicle ırmağında toplanır. Elazığ ilinin en önemli gölü, Hazargölüdür(eski Gölcük). Bu göl, fazla sularını, sızdırma ya da taşma yoluyla Dicle`ye akıtırken, cumhuriyet döneminde Hazar hidroelektrik santralının yapılmasından sonra, Murat havzasına boşaltmaya başlamıştır. 86 km2 genişliğindeki bu gölün suları, deniz düzeyinden 1 248 metre yüksektedir. Keban barajının yapılmasından sonra, Fırat`ın Karasu, özellikle de Murat kolu boyunda uzun bir yapay göl oluşmuştur. 675 km2 genişliğindeki bu yapay gölün yanı sıra, Karakaya baraj gölünün bir kesimi de Elazığ ili sı­ nırları içindedir.
EKONOMİ Elazığ ilinde ekonomi, tarım ve hayvancılığa dayanır. Geniş tarım alanlarında özellikle tahıl yetiştirilir. Tahıl türleri arasında ilk sırayı buğday, ikinci sırayı arpa alır. Sanayi bitkilerinden şekerpancarı tarımı da önemlidir. Uluova`da pamuk da ekilir. Ceviz, badem, dut, kayısı, armut (ünlü paşaarmudu), vişne, elma, çilek yetiştirilen Elazığ ilinde, bağlar da geniş yer tutar ve iyi cins üzümler yetiştirilir. İlin hayvan varlığında koyun ve kılkeçileri başta gelir. Elazığ ilinin başlıca yeraltı gelir kaynakları arasında Maden`deki bakır, Alacakaya`daki krom, Keban`daki simli kurşun yatakları sayılabilir. Bu sonuncu yataktan, az miktarda kurşun ve çinko elde edilir. Elazığ`daki sanayi kuruluşlarının başlıcaları, il merkezindeki şeker, çimento, iplik, şarap ve süperfosfat fabrikalarıdır. 1939`da işletmeye açılan Maden Bakır İşletmesi de, ilin önemli sanayi kuruluşlarındandır. ULAŞIM İskenderun-Erzurum karayolu, Elazığ ilini güneybatı- kuzeydoğu doğrultusunda keser. Bu karayolundan Diyarbakır`a ve Bingöl üstünden Van gölü kıyılarına giden kollar ayrılır. Malatya-Diyarbakır-Kurtalan demiryolu hattı da, ili batı-doğu doğrultusunda keser. Bu yoldanYolçatı istasyonunda ayrılan bir hat, Elazığ kentinden geçerek Muş üstünden Varı gölü kıyısında Tatvan`a ula­ şır. Keban baraj gölünün oluşmasından sonra, gölün kı­ yıları arasında feribot seferlerine de başlanmıştır.