saga

İzlanda`da XII.-XIV. yy`larda yazıya geçirilmiş öykülere verilen genel ad. Başlangıçta sözlü geleneğe dayanan sağalar (Norveççe `segija`, `anlatmaksan), yüzyıllar sonra İzlanda`da, yazıya geçirilmişlerdir. İzlanda`nın sömürgeleştirildiği dönemlerdeki olayları ve aynı yıllara rastlayan Norveç tarihiyle ilgili önemli olguları, yalın bir dil ve üslupla anlatırlar. En eski sağalar arasında 40 parçadan oluşan İzlandalIların Sagaları, yirmi parçalık Kralların Sagaları, Sverrer`in Sağası (Norveç kralı Sverre`nin buyruğuyla yazıldı), Yüksek Yayladaki Cinayetler Sağası, Silah Arkadaş­ ları Sağası sayılabilir. Hallfrödr, Wi Kormakrve EğilSkallagrimsson sagalarında, şairlerin yaşamları, Reykdaela, Eyrbyggja ve Vatnsdaela`da sülalelerin tarihi anlatılır. Laxdaela Sagasf nda Kjartan ile Gudhrun arasındaki rekabetten .

“İzlanda`da XII.-XIV. yy`larda yazıya geçirilmiş öykülere verilen genel ad. Başlangıçta sözlü geleneğe dayanan sağalar (Norveççe `segija`, `anlatmaksan), yüzyıllar sonra İzlanda`da, “

İzlanda`da XII.-XIV. yy`larda yazıya geçirilmiş

İzlanda`da XII.-XIV. yy`larda yazıya geçirilmiş öykülere verilen genel ad. Başlangıçta sözlü geleneğe dayanan sağalar (Norveççe `segija`, `anlatmaksan), yüzyıllar sonra İzlanda`da, yazıya geçirilmişlerdir. İzlanda`nın sömürgeleştirildiği dönemlerdeki olayları ve aynı yıllara rastlayan Norveç tarihiyle ilgili önemli olguları, yalın bir dil ve üslupla anlatırlar. En eski sağalar arasında 40 parçadan oluşan İzlandalIların Sagaları, yirmi parçalık Kralların Sagaları, Sverrer`in Sağası (Norveç kralı Sverre`nin buyruğuyla yazıldı), Yüksek Yayladaki Cinayetler Sağası, Silah Arkadaş­ ları Sağası sayılabilir. Hallfrödr, Wi Kormakrve EğilSkallagrimsson sagalarında, şairlerin yaşamları, Reykdaela, Eyrbyggja ve Vatnsdaela`da sülalelerin tarihi anlatılır. Laxdaela Sagasf nda Kjartan ile Gudhrun arasındaki rekabetten söz edilir. Daha sonra yazılmış Cunnlaugr, Njalrve Crettir sagaları, neşeli sonla biten hayvan masallarıdır. Sağa, genellikle bir insanın ya da bir sülalenin serü­ venlerini anlatır. Yazar, olguları, sanki gözleriyle görmüş gibi aktarmıştır; dili yalın ve gerçekçidir. Üslubu da süslü olmadığı için, sagalarda zaman zaman bir tekdü­ zelik görülür. Yazarlar, olguları anlatırken beklenmedik bir yerde sonucu birden açıklayıverirler; çünkü onları, yalnızca kaçınılmaz yazgının gerçekleşmesi ve bunun anlatılması ilgilendirir. Görünüşte önemsiz olan öğeler, sözgelimi bir düş, bir meydan okuma, bir miras kavgası, giderek güçlenen dramatik bir üslupla anlatılan öç alma zincirinin kaynağında yeralır. Ancak, sagalarda başka temalar da işlenmiş, cömertlik, sonradan görme bir kimsenin bayağı davranışları, oğlunun zenginliklerini ele geçirmek isteyen önderleri alt eden yaşlı Ofeifr`in konuşmadaki ustalığı (Önderler Sağası), Grönland`ı sömürgeleştiren Kızıl Erik ile Amerika`ya ulaşan oğlu Leif`in serüvenleri (Kızıl Erik`in Sağası), İzlandalI ilk beş piskoposun yaşamı {PiskoposlarSa­ ğası), sagalara konu olmuşlardır. Bunların yanı sıra, biçimi ve havasıyla klasik sagaya benzeyen, ancak gerçek bir tarih yapıtı gibi tasarlanmış bir sağa daha vardır: Snorri Sturluson`un Heimskringla`sı. Bu yapıt, krallığın kurucusu Harald l`den başlayıp, 1164`te Bergen`de kutsanan ilk Norveç kralı Magnus V`e kadar Norveç krallarının yaşamını, ayrıca kral Sverre dönemindeki iç savaşlar ile 1177`deki Rean savaşını dile getiren bir sağalar bütününden oluşur.