Limpopo
.
“Güneydoğu Afrika`da ırmak. Güney Afrika Cumhuriyeti`nde Witwatersrand`da doğan Limpopo ırmağının uzunluğu 1 600 km`dir. Önce geniş bir yay çizerek gü neydoğuya doğru akıp, Güney “
Güneydoğu Afrika`da ırmak. Güney Afrika Cumhuriyeti`nde
Güneydoğu Afrika`da ırmak. Güney Afrika Cumhuriyeti`nde Witwatersrand`da doğan Limpopo ırmağının uzunluğu 1 600 km`dir. Önce geniş bir yay çizerek gü neydoğuya doğru akıp, Güney Afrika Cumhuriyeti ile Botsvana ve Zimbabve arasında sınırı oluşturur. Sonra güneydoğuya dönüp, Mozambik`in güney kesiminde akarak, bir dizi çağlayan oluşturduktan sonra Hint okyanusuna dökülür. Aktığı alanların büyük bölümü yılda 500 mm`nin altında yağış aldığından, yılın birçok ayında suları, kurumuş sayılmasına yol açacak kadar azalır. Çığırında birçok baraj kurulmuştur.
pop
.
““
Bk. POP MÜZİK
pop art
1950 yıllarının sonunda ortaya çıkan İngiltere-ABD kökenli sanat akımı. Başlıca özellikleri kentsel ve gündelik yaşam görüntülerinin, sıradan nesnelerin temel öğeler alınmasıyla nitelenen pop art (`popüler sanat` anlamında İngilizce popular art kısaltması), 1954-1957 yıllarında Londra`da, Çağdaş Sanat Enstitüsü`nın halk kültürü sorunları üstüne yaptığı çalışmalar ile kent yaşamından, teknolojiden ve kitle haberleşme araçlarından alınma görüntülere yer veren Bağımsız Grup`un (İnde- pendent Group) çalışmaları sonucunda doğmuşsa da, bu çalışma ürünlerinde hep, ABD kültürünün etkileri görülmektedir. 1945-1960 yılları arasında sanat alanına egemen olan soyut anlatımcılığın romantik ve bireysel lirizmine bir tepki olarak doğan pop artın temsilcileri, her türlü resim duyarlığına ve yaratıcı düşgücüne .
“1950 yıllarının sonunda ortaya çıkan İngiltere-ABD kökenli sanat akımı. Başlıca özellikleri kentsel ve gündelik yaşam görüntülerinin, sıradan nesnelerin temel öğeler alınmasıyla nitelenen “
1950 yıllarının sonunda ortaya çıkan İngiltere-ABD
1950 yıllarının sonunda ortaya çıkan İngiltere-ABD kökenli sanat akımı. Başlıca özellikleri kentsel ve gündelik yaşam görüntülerinin, sıradan nesnelerin temel öğeler alınmasıyla nitelenen pop art (`popüler sanat` anlamında İngilizce popular art kısaltması), 1954-1957 yıllarında Londra`da, Çağdaş Sanat Enstitüsü`nın halk kültürü sorunları üstüne yaptığı çalışmalar ile kent yaşamından, teknolojiden ve kitle haberleşme araçlarından alınma görüntülere yer veren Bağımsız Grup`un (İnde- pendent Group) çalışmaları sonucunda doğmuşsa da, bu çalışma ürünlerinde hep, ABD kültürünün etkileri görülmektedir. 1945-1960 yılları arasında sanat alanına egemen olan soyut anlatımcılığın romantik ve bireysel lirizmine bir tepki olarak doğan pop artın temsilcileri, her türlü resim duyarlığına ve yaratıcı düşgücüne karşı çıkarak, alışılmışın ve günlük yaşantının estetik ve anlamlı yanlarını incelemeye, araştırmaya yöneldiler. Alışılmışlığın ve yalınlığın içinde de estetik duygular bulunabileceği düşüncesi, 1952 Jyıllarıda j doğru ABD`de, sokak gürültülerinin müziksel gücünü ortaya koymaya çalışan besteci John Cage tarafından geliştirilerek, pop art hareketinin iki öncüsü tarafından benimsendi: Paslı çiviler, paçavralar, ipler, gazete parçaları, kartpostallar gibi nesnelerle yapıştırma (kolaj) dizileri yapan Robert Rauschenberg; ABD bayrağı, hedef tahtaları gibi temaları ele alan ve tunç nesneler (iki bira kutusundan oluşan Boyalı Tunç; vb.) gerçekleştiren Jas- per Jones.Sanat yapıtının, bir toplumun tarihindeki belirli bir anı görüntülediği için bir gözlem, belirli bir toplumsal durum üstüne hazırlanmış yansız bir rapor niteliği taşıdığı görüşü, 1960`tan sonra, Claes Oldenburg, Roy Lichtenstein, James Rosenquist, Andy Warhol,Tom Wesselmann, Robert İndiana gibi sanatçılar tarafından gün geçtikçe yaygınlaştırıldı. Gereç olarak özellikle reklam resimlerinden yararlanan pop art temsilcileri, bu resimlerin yapılış biçimlerini, bütün doğal ve yapmacıksız yanlarını, dev boyutlarını benimsediler. Zaman zaman da Miki Fare, Süpermen gibi resimli roman kahramanlarını, Marylin Monroe, Elizabeth Taylorgibi Holly- wood yıldızlarını konu aldılar. Bu arada Oldenburg, Jim Dine ve George Segal gibi bazı sanatçılar, günlük yaşantının bazı anlarını canlandırma (bu tür yapıtlarda aktörler ya canlıdır ya da alçıdan yapılma mankenlerden oluşur) yolunu seçtiler. Eleştirmenlerin ve halkın çekimser davranmasına karşın, pop art Avrupa`da (özellikle Paris`teki İlleana Sonnabend galerisinin` etkisiyle) kısa sürede yayıldı. Avrupa pop artının başlıca özelliği, düşünceye daha çok yer vermesi ve ABD yaşam ve kültürüne özgü temalardan uzak durması oldu.
Alexander Pope
İngiliz şairi ve denemecisi (Londra 1688-Twickenham 1744). Katolik bir tüccarın oğlu olan Alexander Pope, üniversite öğrenimi görmemekle birlikte, bol bol okuyarak kendini çok iyi yetiştirdi. Başlangıçta, özellikle şiirle uğraşarak, Art Poetiçue (Şiir Sanatı) adlı yapıtından büyük ölçüde etkilendiği Boileau`nun anlayışına uygun şiirler yazdı. 1709`da Pasfora/sadlı şiir kitabını, 1711`de Essay onCriticism (Eleştiri Üstüne Deneme) adlı yapıtını yayınlayıp, bu son kitabıyla kazandığı ünü, Addison`un Caton trajedisine yazdığı önsözle pekiştirdi. 1715`te yayınladığı Windsor Forest (Windsor Ormanı) ve 1714`te yayınladığı The Rape ofthe Lock(Bir Saç Lülesinin Kaçırılışı) adlı şiirleriyle John Dryden`ın mirasçısı sayıldı ve bir yazar, üstelik katolik bir yazar olmasına karşın, İngiltere`nin en güçlü kişilerinden .
“İngiliz şairi ve denemecisi (Londra 1688-Twickenham 1744). Katolik bir tüccarın oğlu olan Alexander Pope, üniversite öğrenimi görmemekle birlikte, bol bol okuyarak kendini çok iyi yetiştirdi. “
İngiliz şairi ve denemecisi (Londra 1688-Twickenham
İngiliz şairi ve denemecisi (Londra 1688-Twickenham 1744). Katolik bir tüccarın oğlu olan Alexander Pope, üniversite öğrenimi görmemekle birlikte, bol bol okuyarak kendini çok iyi yetiştirdi. Başlangıçta, özellikle şiirle uğraşarak, Art Poetiçue (Şiir Sanatı) adlı yapıtından büyük ölçüde etkilendiği Boileau`nun anlayışına uygun şiirler yazdı. 1709`da Pasfora/sadlı şiir kitabını, 1711`de Essay onCriticism (Eleştiri Üstüne Deneme) adlı yapıtını yayınlayıp, bu son kitabıyla kazandığı ünü, Addison`un Caton trajedisine yazdığı önsözle pekiştirdi. 1715`te yayınladığı Windsor Forest (Windsor Ormanı) ve 1714`te yayınladığı The Rape ofthe Lock(Bir Saç Lülesinin Kaçırılışı) adlı şiirleriyle John Dryden`ın mirasçısı sayıldı ve bir yazar, üstelik katolik bir yazar olmasına karşın, İngiltere`nin en güçlü kişilerinden biri haline geldi. 1728`de|yayınladıği| The Dunciade, 1733`te yayınladığı Essay on Man (İnsan Üstüne Deneme) adlı yapıtlarıyla ustalığının ve yergi dehasının doruğpna ulaştı. Aynı zamanda da, klasik kuramlarını savunmak için, 1715`ten başlayarak Eskiçağ`ın büyük yapıtlarını İngilizce`ye çevirdi: İlyada (1715-1720), Odysseia (1720- 1727)- vb. Ölümünden sonra Swift tarafından İngiltere`nin en iyi şairi sayılan Alexander Pope, sonradan romantizm yandaşları tarafından yerilmiş olmakla birlikte, İngiliz şiirinde klasisizmin en kusursuz temsilcisidir.
pop müzik
ABD`de 1960 yılları başında rock and roll`a çeşitli müziklerden (caz, folk müziği, blues, Kızılderili müziği, elektroakustik müzik) öğeler eklenerek yaratılan ve kısa sürede dünyanın hemen her yanına yayılan müzik türü (kısaca pop da denir). Adı, İngilizce`de `geniş halk kitlesine yönelik` anlamına da gelebilen `popular` sözcüğünün kısaltılmışından kaynaklanan pop müzik, İngiliz Beatles topluluğunun ortaya çıkması ve plaklarının dünyanın birçok ülkesinde satış rekorları kırmasıyla hızla yaygınlaşmış, Mick Jagger (Roling Stones`un solisti), Paul McCartney ve John Lennon (Beatles`ın solistleri), Eric Burdon (Animals`ın solisti), Jim Morrison (Doors`un solisti), Roger Daltrey (Who`nun solisti), Elton John, JoeCocker, Janis Joplin gibi şarkıcıların ve Jimi Hendrix, Eric Clapton (aynı zamanda Cream topluluğunun solistiydi), .
“ABD`de 1960 yılları başında rock and roll`a çeşitli müziklerden (caz, folk müziği, blues, Kızılderili müziği, elektroakustik müzik) öğeler eklenerek yaratılan ve kısa sürede dünyanın “
ABD`de 1960 yılları başında rock and roll`a çeşitli
ABD`de 1960 yılları başında rock and roll`a çeşitli müziklerden (caz, folk müziği, blues, Kızılderili müziği, elektroakustik müzik) öğeler eklenerek yaratılan ve kısa sürede dünyanın hemen her yanına yayılan müzik türü (kısaca pop da denir). Adı, İngilizce`de `geniş halk kitlesine yönelik` anlamına da gelebilen `popular` sözcüğünün kısaltılmışından kaynaklanan pop müzik, İngiliz Beatles topluluğunun ortaya çıkması ve plaklarının dünyanın birçok ülkesinde satış rekorları kırmasıyla hızla yaygınlaşmış, Mick Jagger (Roling Stones`un solisti), Paul McCartney ve John Lennon (Beatles`ın solistleri), Eric Burdon (Animals`ın solisti), Jim Morrison (Doors`un solisti), Roger Daltrey (Who`nun solisti), Elton John, JoeCocker, Janis Joplin gibi şarkıcıların ve Jimi Hendrix, Eric Clapton (aynı zamanda Cream topluluğunun solistiydi), Jimi Page, Mick Taylor gibi gitarcıların bireysel katkılarıyla `altın çağ`ını yaşamıştır. 1970 yıllarını sonralarında, pop müziğin içeriği belirsizleşmeye başlamış ve 1980 yıllarından başlayarak `pop` ya da pop müzik terimi, `rock` müziğinin basit ritimlerle, sık yinelenen akılda kalıcı nakaratlarla nitelenen yumuşak bir türünü belirtmek için kullanılmıştır
Nicholas Poppe
.
“Rus türkologu (Çiu-fu, Çin 1897). Petersburg`da Doğu dilleri dersleri veren Nicholas Poppe, Doğu Sibirya, Kuzey Kafkasya, Moğolistan ve Özbekistan`a geziler yaptı. 1943-1945 arasında Berlin Üniversitesi`nde “
Rus türkologu (Çiu-fu, Çin 1897). Petersburg`da
Rus türkologu (Çiu-fu, Çin 1897). Petersburg`da Doğu dilleri dersleri veren Nicholas Poppe, Doğu Sibirya, Kuzey Kafkasya, Moğolistan ve Özbekistan`a geziler yaptı. 1943-1945 arasında Berlin Üniversitesi`nde ders verip, ABD`ye yerleşerek (1949), Washington Üniversitesi`nde Moğolca ve Altay dilleri profesörlüğü yaptı. Başlıca yapıtları: Uçebnaya Grammatika Yakutsko- go Yazıka (Yakutça Dilbilgisi, 1926), Vergleichende Grammatik der Altaischen Sprachen (Altay Dillerinin Karşılaştırmalı Dilbilgisi, 1960), Tatar Marıual (Tatarca Elkitabı, 1962), Bashkir Manual (Başkırtça Elkitabı, 1964), İrıtroduction toAltaic Lirıguistics(Altay Dilbilimine Giriş, 1965).
Sir Kari Raimund Popper
.
“Avusturya asıllı İngiliz filozofu (Viyana 1902). Viyana Üniversitesi`nde öğrenim gören Sir Kari Raimund Popper, Yeni Zelanda Üniversitesi`nde, Londra Ekonomi Okulu`nda (1945-1966) ve Londra Üniversitesi`nde “
Avusturya asıllı İngiliz filozofu (Viyana 1902).
Avusturya asıllı İngiliz filozofu (Viyana 1902). Viyana Üniversitesi`nde öğrenim gören Sir Kari Raimund Popper, Yeni Zelanda Üniversitesi`nde, Londra Ekonomi Okulu`nda (1945-1966) ve Londra Üniversitesi`nde (1949-1969) ders verdi. Einstein`ın etkisinde kalıp, bilim felsefesine eğilerek, Logik der Forschurıg (Bilimsel Araştırmanın Mantığı, 1939) adlı yapıtıyla büyük ün kazandı. Bilimsel araştırmaların tümdengelim yöntemiyle değil, deneme ve yanılmalarla ilerlediğini savunup, Açık Toplum ve Düşmanları (The Öpen Society and İts Enemies, 1945) ve Tarihselciliğin Sefaleti(The Poverty of Historicism, 1957) adlı yapıtlarında tarihselciliği ve yeni marksçılığı eleştirdi