layşmanya hastalıkları
Layşmanya (Bil. a. Leishmania) cinsinden üç farklı tür birhücreli asalağın yol açtığı üç hastalığı topluca belirten terim. Layşmanya hastalıkları (leyşmanya hastalıkları, layşmanyoz da denir) normal olarak köpekgillerde ve kemiricilerde görülen, hastalıkların salgın olduğu bölgelerde, Phlebotomus cinsinden tatarcıkların ısırmasıyla insana da bulaşırlar. Layşmanya türleri, bulaş tıkları hayvanlarda ya da insanlarda `makrofaj` adı verilen doku hücrelerinin içinde yaşar ve çoğalırlar. Çoğalmaları bu hücrelerin patlamasına neden olunca, serbest kalan asalaklar yeni hücrelere yerleşirler. Hasta bireylerin kanını emerek beslenen tatarcıklar aracılığıyla aktarılırlar. Tedavide çeşitli ilaçlar kullanılır. Asalakların gelişmesinin ilk evrelerinde bedende bir bağışıklık yanıtı başlatılmasını amaç alan .
“Layşmanya (Bil. a. Leishmania) cinsinden üç farklı tür birhücreli asalağın yol açtığı üç hastalığı topluca belirten terim. Layşmanya hastalıkları (leyşmanya hastalıkları, layşmanyoz “
Layşmanya (Bil. a. Leishmania) cinsinden üç farklı
Layşmanya (Bil. a. Leishmania) cinsinden üç farklı tür birhücreli asalağın yol açtığı üç hastalığı topluca belirten terim. Layşmanya hastalıkları (leyşmanya hastalıkları, layşmanyoz da denir) normal olarak köpekgillerde ve kemiricilerde görülen, hastalıkların salgın olduğu bölgelerde, Phlebotomus cinsinden tatarcıkların ısırmasıyla insana da bulaşırlar. Layşmanya türleri, bulaş tıkları hayvanlarda ya da insanlarda `makrofaj` adı verilen doku hücrelerinin içinde yaşar ve çoğalırlar. Çoğalmaları bu hücrelerin patlamasına neden olunca, serbest kalan asalaklar yeni hücrelere yerleşirler. Hasta bireylerin kanını emerek beslenen tatarcıklar aracılığıyla aktarılırlar. Tedavide çeşitli ilaçlar kullanılır. Asalakların gelişmesinin ilk evrelerinde bedende bir bağışıklık yanıtı başlatılmasını amaç alan bir aşı geliştirmek için çalı şılmaktadır. Leishmania donovanitürü asalak iç organlarda yerleşip `kala-azar` adı verilen hastalığa yol açar: Dalağı, karaciğeri, lenf düğümlerini, bağırsakları, kemik iliğini ve deriyi etkiler. Tedavi edilmeyen hastalarda ölümoranı yaklaşık % 90`dır; buna karşılık ilaç tedavisiyle, bu oran % 10`un altına düşer. Leishmarıia tropica türü asalak, deri layşmanyasına (şark çıbanı, Halep çıbanı da denir) yol açar. Akdeniz kıyısı ülkelerinde, Yakındoğu`da, Çin`de ve Hindistan`ın bazı bölgelerinde rastlanır. Genellikle tatarcığın ısırdığı deri bölgesinde (genellikle yüzde, kollarda ve bacaklarda) yayılmadan kalır. İyileşme 1-18 ay sürer; çoğunlukla görünüşü bozan, çukur çıban izleri bırakır. Leishmania braziliensis türü asalağın neden olduğu Amerikan layşmanyasına, Güney Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika`da, özellikle de Brezilya, Paraguay ve Peru`da rastlanır. Ağız ve burun boşluklarının içine ilerleyen çirkin deri bozunlarıyla gelişir; yıllarca sü rebilir ve tedavi edilmediği durumlarda, ikincil bir enfeksiyon eklenmesi ölümle sonuçlanabilir.
