güzelavratotu
Patlıcangiller ailesinden zehirli bitki türü (Bil. a. Atropa belladonna). Ana yurdu Avrupa ve Anadolu olan, Kuzey Amerika`da da yetişen güzelavratotunun yaprakları tüylerle kaplıdır; morumsu çiçekler açar; siyah renkli üzümsü meyveler verir. Bütün bölümleri zehirleyici alkaloyitler içerirse de, özellikle parlak siyah meyveleri insanda öldürücü zehirlemelere yolaçar: 10-15 tanesinin yutulması ölümle sonuçlanır. Kök ve yapraklarının kuruması sırasında, içerdikleri hiyosiyamin adlı alkaloyit, atropine dönüşür. Atropinden, astım tedavisi, vb. hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların yapımında yararlanılır. Güzelavratotunun (Atropa belladonna) adı, Roma İmparatorluğu döneminde, kadınların gözlerini parlak göstermesi için, meyvelerinin özsuyunu far olarak kullanmış olmalarından kaynaklanır. Bitkinin her yanı .
“Patlıcangiller ailesinden zehirli bitki türü (Bil. a. Atropa belladonna). Ana yurdu Avrupa ve Anadolu olan, Kuzey Amerika`da da yetişen güzelavratotunun yaprakları tüylerle kaplıdır; morumsu “
Patlıcangiller ailesinden zehirli bitki türü (Bil.
Patlıcangiller ailesinden zehirli bitki türü (Bil. a. Atropa belladonna). Ana yurdu Avrupa ve Anadolu olan, Kuzey Amerika`da da yetişen güzelavratotunun yaprakları tüylerle kaplıdır; morumsu çiçekler açar; siyah renkli üzümsü meyveler verir. Bütün bölümleri zehirleyici alkaloyitler içerirse de, özellikle parlak siyah meyveleri insanda öldürücü zehirlemelere yolaçar: 10-15 tanesinin yutulması ölümle sonuçlanır. Kök ve yapraklarının kuruması sırasında, içerdikleri hiyosiyamin adlı alkaloyit, atropine dönüşür. Atropinden, astım tedavisi, vb. hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların yapımında yararlanılır. Güzelavratotunun (Atropa belladonna) adı, Roma İmparatorluğu döneminde, kadınların gözlerini parlak göstermesi için, meyvelerinin özsuyunu far olarak kullanmış olmalarından kaynaklanır. Bitkinin her yanı zehirli olmakla birlikte, özellikle meyveleri öldürücü zehirlenmelere yol açar.
Sir Lavvrence Alma-Tadema
.
“Hollanda asıllı İngiliz ressamı (Dronrijp 1836-Wiesbaden 1912). Tarihsel resimleriyle büyük ün yapan Sir Lawrence Alma-Tadema, özellikle eski Yunan ve Roma`dan günlük yaşam sahnelerini işlediği “
Hollanda asıllı İngiliz ressamı (Dronrijp 1836-Wiesbaden
Hollanda asıllı İngiliz ressamı (Dronrijp 1836-Wiesbaden 1912). Tarihsel resimleriyle büyük ün yapan Sir Lawrence Alma-Tadema, özellikle eski Yunan ve Roma`dan günlük yaşam sahnelerini işlediği tablolarda uzmanlaşmış, arkeoloji ayrıntılarıyla kusursuzluğu yakalayan, adeta fotoğraf gibi tablolar yapmıştır: Homeros Okumak (1880-1885, Philadelphia Sanat Müzesi), Bahar (1894; Malibu Getty Müzesi); vb. çalışmalarının çoğunu Londra`da yaparak, Krallık Akademisi`ne üye seçilmiş, 1899`da `Sir` unvanı verilmiştir.
Hasek, Jaroslav
.
““
Bk. h a ş e k , y a r o s l a v .
Yaroslav Haşek
.
“Çek yazarı (Prag 1883-Lipnice 1923). Edebiyata birçok mizah öyküsü yazarak başlayan Yaroslav Haşek (ya da Jaroslav Hasek), Prag`da, anarşist basınla işbirliği yaparak, alay amacıyla bir “
Çek yazarı (Prag 1883-Lipnice 1923). Edebiyata birçok
Çek yazarı (Prag 1883-Lipnice 1923). Edebiyata birçok mizah öyküsü yazarak başlayan Yaroslav Haşek (ya da Jaroslav Hasek), Prag`da, anarşist basınla işbirliği yaparak, alay amacıyla bir siyasal parti kurdu. Partinin kuruluş aşamasındaki gülünç olayları öyküleştirip, askere alınarak gönderildiği Rus cephesinde tutsak düştü (1915). Tutsaklık sonrasında Çek lejyonunda, ardından da Kızılordu` da görev alıp, Bolşevik Partisi`ne girdi. Aradığını bulamamış bir kişi olarak yurduna döndüğünde yazdığı Aslan Asker Şvayk (Dobry Vojak Şvejk, 1921-1923) adlı romanıyla uluslararası ün kazandı.
Vaclav Havel
Çek oyun yazarı ve siyasetçisi (Prag 1936)(18 Aralık 2011, Vlčice, Çek Cumhuriyeti). Teknik okulu bitiren Vaclav Havel, askerliğini yaptıktan sonra Prag`da ABC tiyatrosunda set işçiliği, ışıkçılık, vb. işlerde çalıştı. 1960`ta oyunlar yazmaya başlayıp, `Prag Baharı` (1968) sırasında, Bağımsız Yazarlar Grubu`na katıldı. Çekoslovakya`nın Varşova Paktı ülkeleri tarafından işgal edilmesi üstüne, insan hakları savunucusu`77 Grubu`nun kurucu üyeleri arasında yer alıp, 1979`dan sonra birkaç kez tutuklandı. Kasım 1986`da komünist rejime karşı muhalefet hareketini başlatan `Sivil Forum` un kurucuları arasında yer alıp, ülkede patlak veren genel grevi izleyen günlerde komünist rejimin yıkılmasının ardından, devlet başkanlığına seçildi (Aralık 1989). Danimarka Kopenhag Üniversitesi tarafından `siyasal ve sanatsal uğraşlarını .
“Çek oyun yazarı ve siyasetçisi (Prag 1936)(18 Aralık 2011, Vlčice, Çek Cumhuriyeti). Teknik okulu bitiren Vaclav Havel, askerliğini yaptıktan sonra Prag`da ABC tiyatrosunda set işçiliği, ışıkçılık, “
Çek oyun yazarı ve siyasetçisi (Prag 1936)(18 Aralık
Çek oyun yazarı ve siyasetçisi (Prag 1936)(18 Aralık 2011, Vlčice, Çek Cumhuriyeti). Teknik okulu bitiren Vaclav Havel, askerliğini yaptıktan sonra Prag`da ABC tiyatrosunda set işçiliği, ışıkçılık, vb. işlerde çalıştı. 1960`ta oyunlar yazmaya başlayıp, `Prag Baharı` (1968) sırasında, Bağımsız Yazarlar Grubu`na katıldı. Çekoslovakya`nın Varşova Paktı ülkeleri tarafından işgal edilmesi üstüne, insan hakları savunucusu`77 Grubu`nun kurucu üyeleri arasında yer alıp, 1979`dan sonra birkaç kez tutuklandı. Kasım 1986`da komünist rejime karşı muhalefet hareketini başlatan `Sivil Forum` un kurucuları arasında yer alıp, ülkede patlak veren genel grevi izleyen günlerde komünist rejimin yıkılmasının ardından, devlet başkanlığına seçildi (Aralık 1989). Danimarka Kopenhag Üniversitesi tarafından `siyasal ve sanatsal uğraşlarını bütünleştirmedeki başarısından` ötürü Sonning Kültür Ödülü verilip, Çek ve Slovak cumhuriyetlerinin ayrılmasına karşı olduğu için, Temmuz 1992`de cumhurbaşkanlığından istifa etti. Ocak 1993`te Çek ve Slovak cumhuriyetleri birbirlerinden ayrılınca, Çek Cumhuriyeti`nin başkanlığına seçildi. Başlıca yapıtları: Zahradni5/avnosf (1963), Vyrozumeni (1965), Vernisaz, Protest (son iki oyun 1980- 1981`de Paris`te sahnelendi).
Jaroslav Heyrovsky
Çek kimyacısı (Prag 1890-ay.y. 1967). Prag Üniversitesi`nde doktora çalışmasını tamamlayıp (1918) aynı üniversitede fiziksel kimya doçentliğine (1922) ve profesörlüğe (1926) yükselen Jaroslav Heyrovsky, Çekoslavakya Fen Akademisi Polarografi Enstitüsü yöneticiliği yaptı (1950-1963). Londra Krallık Derneği yabancı üye ligine seçildi (1965). Civanın elektrokılcallığı üstüne yaptığı çalışmalar (1918) polarografinin temelini oluşturan Heyrovsky, dış potansiyel uygulanan bir çözeltiye cam bir kılcal boruyla cıva damlatarak, cıvanın ağırlığını ölçtü. Böylece elektrokimyasal bir yöntem geliştirmiş oldu. Ayrıca deneyinde, voltajın elektrikle birlikte arttığını ve çözeltideki farklı iyonların farklı voltajlardan etkilendiğini buldu ( yöntemine sonradan `polarogram yöntemi` adı verildi). Polarogramları otomatik .
“Çek kimyacısı (Prag 1890-ay.y. 1967). Prag Üniversitesi`nde doktora çalışmasını tamamlayıp (1918) aynı üniversitede fiziksel kimya doçentliğine (1922) ve profesörlüğe (1926) yükselen “
Çek kimyacısı (Prag 1890-ay.y. 1967). Prag Üniversitesi`nde
Çek kimyacısı (Prag 1890-ay.y. 1967). Prag Üniversitesi`nde doktora çalışmasını tamamlayıp (1918) aynı üniversitede fiziksel kimya doçentliğine (1922) ve profesörlüğe (1926) yükselen Jaroslav Heyrovsky, Çekoslavakya Fen Akademisi Polarografi Enstitüsü yöneticiliği yaptı (1950-1963). Londra Krallık Derneği yabancı üye ligine seçildi (1965). Civanın elektrokılcallığı üstüne yaptığı çalışmalar (1918) polarografinin temelini oluşturan Heyrovsky, dış potansiyel uygulanan bir çözeltiye cam bir kılcal boruyla cıva damlatarak, cıvanın ağırlığını ölçtü. Böylece elektrokimyasal bir yöntem geliştirmiş oldu. Ayrıca deneyinde, voltajın elektrikle birlikte arttığını ve çözeltideki farklı iyonların farklı voltajlardan etkilendiğini buldu ( yöntemine sonradan `polarogram yöntemi` adı verildi). Polarogramları otomatik olarak kaydeden bir aygıt (polarograf) yaptı (1924; bu aygıt niteliksel ve niceliksel analizlerde, fiziksel kimyanın bütün alanlarında ve kanser araştırmalarında büyük ölçüde yararlanılan bir aygıt oldu). Polarografi yöntemiyle bulunamayan maddeleri araştırmak için yeni bir yöntem (değişken akım osilografik polarografisi) geliştirdi (1940 yıllarında). 1959`de Nobel Fizik Ödülü`nü aldı.
Selahattin Hilav
.
“Türk yazarı (İstanbul 1928). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünü bitiren (1951) Selahattin Hilav, Paris`te, Sorbonne Üniversitesi`ndeki felsefe öğrenimini (1954-1958) “
Türk yazarı (İstanbul 1928). İstanbul Üniversitesi
Türk yazarı (İstanbul 1928). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünü bitiren (1951) Selahattin Hilav, Paris`te, Sorbonne Üniversitesi`ndeki felsefe öğrenimini (1954-1958) tamamlayamadan yurda dönmek zorunda kalınca gazetecilik ve çevirmenlik, ansiklopedilerde ve yayınevlerinde redaktörlük yaptı. Edebiyata çeviriyle giren Selahattin Hilav, özellikle yurda dönüşünden sonra dergilerde çıkan deneme ve incelemeleriyle ün salmış, Çağdaş Batı düşüncesini aktarmayı amaç alan çevirileriyle Türk düşünce yaşamına katkıda bulunurken, diyalektik düşünceye dayalı bir eleştiri anlayışıyla, Türk edebiyatını konu alan incelemeler yayınlamıştır. Başlıca yapıtları: Diyalektik Düşüncenin Tarihi (1966), 100 Soruda Felsefe El Kitabı (1970), Edebiyat Yazıları (1993), Felsefe Yazıları (1993).
Vaclav Hollar
.
“Çek desinatörü ve gravürcüsü (Prag 1607-Londra 1677). Avrupa`nın çeşitli başkentlerinde çalışan Vaclav Hollar, İnigo Jones ve Rubens`i de korumuş olan İngiliz sanatseveri Lond Brandel “
Çek desinatörü ve gravürcüsü (Prag 1607-Londra
Çek desinatörü ve gravürcüsü (Prag 1607-Londra 1677). Avrupa`nın çeşitli başkentlerinde çalışan Vaclav Hollar, İnigo Jones ve Rubens`i de korumuş olan İngiliz sanatseveri Lond Brandel tarafından Londra`ya götürüldü. Özellikle kent görünümleriyle ün saldı ve XIX. yy`da Bennington`un geliştireceği geleneği başlattı. 1650`ye doğru resmî görevle Tanca`ya gönderildi: Elizabeth döneminin birkaç desinatöründen sonra, İngiliz manzara resminde egzotik geleneğin kurucularından biri sayılmaktadır.
Flavius Honorius
İlk Batı Roma imparatoru (İstanbul 384-Ravenna 423). Theodosius l`in küçük oğlu olan Flavius Honorius, ağabeyi Arcadius`la birlikte augustus ilan edilince (395) Roma İmparatorluğu ikiye bölündü: Doğu Roma İmparatorluğu`nun başına ağabeyi Arcadius, Batı Roma İmparatorluğu`nun başına da Flavius Honorius geçti. Ergenlik yaşına gelmesine kadar imparatorluğu yöneten naip Stilicho, Alarik`i (402) ve Gotları (406) yenip. Doğu Roma`nın entrikalarını önledi. Ama, zayıf kişilikli Flavius Honorius yönetimi devralınca, entrikacıların oyununa gelerek, art arda iki kızıyla evlendiği Stilicho`yıı öldürttü (22 Ağustos 408). Roma`yı kuşatan Alarik`e yenilip, Alarik`in Attalos`u imparator ilan etmesine (409) ve Roma`yı yakıp yıkmasına (410) engel olamadı. Yeni komutanı Flavius sayesinde egemenliğini sürdürdüyse de, Flavius ölünce, .
“İlk Batı Roma imparatoru (İstanbul 384-Ravenna 423). Theodosius l`in küçük oğlu olan Flavius Honorius, ağabeyi Arcadius`la birlikte augustus ilan edilince (395) Roma İmparatorluğu ikiye bölündü: “
İlk Batı Roma imparatoru (İstanbul 384-Ravenna 423).
İlk Batı Roma imparatoru (İstanbul 384-Ravenna 423). Theodosius l`in küçük oğlu olan Flavius Honorius, ağabeyi Arcadius`la birlikte augustus ilan edilince (395) Roma İmparatorluğu ikiye bölündü: Doğu Roma İmparatorluğu`nun başına ağabeyi Arcadius, Batı Roma İmparatorluğu`nun başına da Flavius Honorius geçti. Ergenlik yaşına gelmesine kadar imparatorluğu yöneten naip Stilicho, Alarik`i (402) ve Gotları (406) yenip. Doğu Roma`nın entrikalarını önledi. Ama, zayıf kişilikli Flavius Honorius yönetimi devralınca, entrikacıların oyununa gelerek, art arda iki kızıyla evlendiği Stilicho`yıı öldürttü (22 Ağustos 408). Roma`yı kuşatan Alarik`e yenilip, Alarik`in Attalos`u imparator ilan etmesine (409) ve Roma`yı yakıp yıkmasına (410) engel olamadı. Yeni komutanı Flavius sayesinde egemenliğini sürdürdüyse de, Flavius ölünce, Hunların, Ostrogotların, Vandalların akınlarına karşı koyamayıp, Ravenna ve çevresi dışında, imparatorluktaki yetkilerini yitirdi.
Balaklava savaşı
.
“Kırım Savaşı`nın çarpışmalarından biri. 25 Ekim 1834`te, Ruslar ile Sivastopol`ü kuşatan Türk-İngiliz- Fransız birlikleri arasındaki Balaklava savaşında, Rus kuwetleri, müttefiklerin “
Kırım Savaşı`nın çarpışmalarından biri. 25
Kırım Savaşı`nın çarpışmalarından biri. 25 Ekim 1834`te, Ruslar ile Sivastopol`ü kuşatan Türk-İngiliz- Fransız birlikleri arasındaki Balaklava savaşında, Rus kuwetleri, müttefiklerin genel karargâhı Balaklava`yı geri almak için saldırıya geçtiler. Ön saflardaki Türk birliklerini geri çekilmek zorunda bıraktılarsa da, kontCar- digan komutasındaki İngiliz ve general d`Allonville komutasındaki Fransız birliklerinin saldırısıyla püskürtüldüler. Cardigan komutasındaki hafif süvari birliğindeki 673 İngilizin üçte biri öldü ya da yaralandı.
