günlük yaşam resmi
Günlük işleri ya da iş dışı uğraşları içinde insanları konu alan din dışı resim türü. Günlük yaşam resmi terimi, XVIII. yy`a kadar, insanı, dünyasaİ, olağan yaşam düzeyinin üstünde ve gerçekte olduğundan çok yücelten dinsel, tarihsel ve törensel özellikli yapıtlardan ayırmak amacıyla kullanılmıştır. Türün başlıca özelliği gerçekçiliğidir ve ilk kez XV. yy`da, erken Rönesans sanatı ile ve XV. yy. Kuzey Avrupa dinsel resminin bir öğesi olarak ortaya çıkmıştır: Siena`da (İtalya) Plazzo Publico`daki Ambrogio Lorenzetti`nin İyi ve Kötü Yönetim, (1339) adlı alegorili freskleri ile Limbourg Kardeşlerin süslemelerini yaptıkları Berry Dükünün Dua Kitabı`nda (1416; Conde müzesi, Chantilly, Fransa), yapıldıkları dönemin gündelik yaşantısından sahneler, siyasal ve dinsel temalarla bağdaştırılmıştır. .
“Günlük işleri ya da iş dışı uğraşları içinde insanları konu alan din dışı resim türü. Günlük yaşam resmi terimi, XVIII. yy`a kadar, insanı, dünyasaİ, olağan yaşam düzeyinin “
Günlük işleri ya da iş dışı uğraşları içinde
Günlük işleri ya da iş dışı uğraşları içinde insanları konu alan din dışı resim türü. Günlük yaşam resmi terimi, XVIII. yy`a kadar, insanı, dünyasaİ, olağan yaşam düzeyinin üstünde ve gerçekte olduğundan çok yücelten dinsel, tarihsel ve törensel özellikli yapıtlardan ayırmak amacıyla kullanılmıştır. Türün başlıca özelliği gerçekçiliğidir ve ilk kez XV. yy`da, erken Rönesans sanatı ile ve XV. yy. Kuzey Avrupa dinsel resminin bir öğesi olarak ortaya çıkmıştır: Siena`da (İtalya) Plazzo Publico`daki Ambrogio Lorenzetti`nin İyi ve Kötü Yönetim, (1339) adlı alegorili freskleri ile Limbourg Kardeşlerin süslemelerini yaptıkları Berry Dükünün Dua Kitabı`nda (1416; Conde müzesi, Chantilly, Fransa), yapıldıkları dönemin gündelik yaşantısından sahneler, siyasal ve dinsel temalarla bağdaştırılmıştır. Günlük yaşam resmi türü, Albrecht Dürer ile Pieter Bruegel tarafından geliştirilerek XVII. yy`da Hollanda`da en güzel örnekleri verilmiştir. Türün HollandalI ustaları Gabriel Metsu, Adriaen van Ostade, Jan Steen ve Jan Vermeer`in yapıtlarında, günlük işleriyle uğraşan anonim figürlere yer verilmiştir. XVII. yy`dan başlayarak, günlük yaşam resmi türü geleneğini sürdürme yolunda birçok resim üslubu geliştirilmiştir ve tür çok yaygın olmasa da, günümüzde bile temel bir sanat anlatım aracı olarak yaşamını sürdürmektedir.
Reşat Nuri Güntekin
Türk yazarı (İstanbul 1889-Londra 1956). Binbaşı Dr. Nuri Bey`in oğlu olan Reşat Nuri Güntekin, İzmir Frere`ler okulunu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdi (1912); Bursa ve İstanbul okullarında Fransızca, Türkçe, felsefe ve hitabet öğretmenliği, müdürlük yaptı. Kelebek adlı gülmece dergisini çıkardı (1924). Dil Heyetinde görev alıp (1929), Milli Eğitim müfettişliği (1931), Çanakkale milletvekilliği (1939-1943), M.E. Bakanlığı başmüfettişliği (1947), Paris kültür ataşeliği (1950) yaptı. Tedavi için gittiği Londra`da öldü. Edebiyata Diken dergisinde yayınlanan (1917) Eski Ahpap adlı uzun öyküsüyle giren, Reşat Nuri Güntekin, tiyatro eleştirileri ‘yazmış (1918), Vakit gazetesinde tefrika edilen Çalıkuşu romanıyla her sınıftan okurun ilgisini kazanarak, konuları bakımından duygusal ve toplumsal diye .
“Türk yazarı (İstanbul 1889-Londra 1956). Binbaşı Dr. Nuri Bey`in oğlu olan Reşat Nuri Güntekin, İzmir Frere`ler okulunu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdi (1912); Bursa ve “
Türk yazarı (İstanbul 1889-Londra 1956). Binbaşı
Türk yazarı (İstanbul 1889-Londra 1956). Binbaşı Dr. Nuri Bey`in oğlu olan Reşat Nuri Güntekin, İzmir Frere`ler okulunu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdi (1912); Bursa ve İstanbul okullarında Fransızca, Türkçe, felsefe ve hitabet öğretmenliği, müdürlük yaptı. Kelebek adlı gülmece dergisini çıkardı (1924). Dil Heyetinde görev alıp (1929), Milli Eğitim müfettişliği (1931), Çanakkale milletvekilliği (1939-1943), M.E. Bakanlığı başmüfettişliği (1947), Paris kültür ataşeliği (1950) yaptı. Tedavi için gittiği Londra`da öldü. Edebiyata Diken dergisinde yayınlanan (1917) Eski Ahpap adlı uzun öyküsüyle giren, Reşat Nuri Güntekin, tiyatro eleştirileri ‘yazmış (1918), Vakit gazetesinde tefrika edilen Çalıkuşu romanıyla her sınıftan okurun ilgisini kazanarak, konuları bakımından duygusal ve toplumsal diye ikiye ayrılabilecek romanlarında, genellikle Anadolu il ve ilçeleriyle Anadolu insanının gerçeğini yalın, içten bir anlatımla yansıtmış, Anadolu`ya açılan Türk romanının başarılı örneklerini vermiştir. Roman, öykü, tiyatro, gezi, deneme, çeviri alanlarındaki yapıtlarının sayısı yüze yakındır. Oyunlarında toplumsal konuları eleştirel bir tutumla işlemiş, gülmeceden yararlanmıştır. Romanları: Gizli El (1922), Çalıkuşu (1922), Damga (1924), Dudaktan Kalbe (1925), Akşam Güneşi{1926), Bir Kadın Düşmanı (1927), Yeşil Gece (1928), Yaprak Dökümü (1930), Kızılcık Dalları (1932), Miskinler Tekkesi (1946), vb. Öyküleri: Tanrı Misafiri (1927), Sönmüş Yıldızlar (1927), Leyla ile Mecnun (1928), Olağan İşleri 1930). Oyunları: Hançer (1926), Babürşah`ın Seccadesi (1931), Hülleci (1935), Eski Şarkı (1951), Balıkesir Muhasebecisi (1953), Tanrıdağı Ziyafeti (1955), vb. Gezi-Deneme: Anadolu Notları (1936), Dil ve Edebiyat (tarihsiz).
Güreş
İki sporcunun çeşitli oyunlar uygulayarak birbirlerinin sırtını yere getirmek için yaptıkları karşılaşma. Eski Mısır`da ortaya çıktığı (İ.Ö. 2000 yılları) bilinen, eski Yunanistan`da İ.Ö. 700`e doğru temel beş spor dalından biri olan güreş, Türklerin ata sporudur. Çok eski tarihlerden başlayarak, şölenlerde, düğünlerde uygulanan bir spor ("karakucak güreşi") olan güreşin, pehlivanların "kispet" adı verilen bir deri pantolon giyip, güreşten önce bedenlerini ve kispetlerini iyice yağladıkları biçimi yağlı güreşe Osmanlı İmparatorluğu döneminde büyük önem verilmiş, "güreş okulu" diye nitelenebilecek birçok pehlivan tekkesi açılmıştır. Bayezit I, Mehmet II, Selim I, Süleyman I, Murat IV, Mahmut II ve Abdülaziz, güreşçileri korumuş ve desteklemişler, Özellikle Abdülaziz, pehlivanları korumasının yanı .
“İki sporcunun çeşitli oyunlar uygulayarak birbirlerinin sırtını yere getirmek için yaptıkları karşılaşma. Eski Mısır`da ortaya çıktığı (İ.Ö. 2000 yılları) bilinen, eski Yunanistan`da “
İki sporcunun çeşitli oyunlar uygulayarak birbirlerinin
İki sporcunun çeşitli oyunlar uygulayarak birbirlerinin sırtını yere getirmek için yaptıkları karşılaşma. Eski Mısır`da ortaya çıktığı (İ.Ö. 2000 yılları) bilinen, eski Yunanistan`da İ.Ö. 700`e doğru temel beş spor dalından biri olan güreş, Türklerin ata sporudur. Çok eski tarihlerden başlayarak, şölenlerde, düğünlerde uygulanan bir spor ("karakucak güreşi") olan güreşin, pehlivanların "kispet" adı verilen bir deri pantolon giyip, güreşten önce bedenlerini ve kispetlerini iyice yağladıkları biçimi yağlı güreşe Osmanlı İmparatorluğu döneminde büyük önem verilmiş, "güreş okulu" diye nitelenebilecek birçok pehlivan tekkesi açılmıştır. Bayezit I, Mehmet II, Selim I, Süleyman I, Murat IV, Mahmut II ve Abdülaziz, güreşçileri korumuş ve desteklemişler, Özellikle Abdülaziz, pehlivanları korumasının yanı sıra, kendi de güreş yapmış, döneminin ünlü pehlivanlarıyla güreşmiştir. Osmanlı döneminin başlıca güreşçileri arasında Kırkpınar başpehlivanlığını 26 yıl boyunca elinde tutan Kel Aliço, Adalı Halil, Çolak Mümin Molla, Hergeleci İbrahim, Koca Yusuf, Kara Ahmet, Kurtdereli Mehmet, Şamdancı Kara İbo, Yörük Ali, Katrancı Halil sayılabilir. XIX. yy`da dönemin en büyük güreşçilerinden Koca Yusuf, Kara Ahmet ve Kurtdereli Mehmet, Avrupa ve ABD`de yaptıkları güreşlerle Türklerin güreşteki ustalığını kanıtlamışlar, Kara Ahmet, ;dünya jşampiyonu unvanını kazanan ilk Türk güreşçisi olmuştur. Minder güreşi. Minder güreşi Türkiye`ye, XX. yy. başlarında Batidan geldi ve bu dalda ilk önemli girişim, Beşiktaş Jimnastik kulübünde başladı (1903). Türkiye İdman Cemiyetleri Birliği`nin kurulmasıyla, 1923`te ilk Türkiye Güreş Federasyonu oluştu. Türk minder güreşinin yurt dışına açılması, 1924 Paris Olimpiyatlarinda gerçekleşti. 1927`de Türk Milli Güreş takımı, Avrupa Grekoromen şampiyonasına katıldı. Yurt dışında derece alan ilk Türk güreşçisi Tayyar Yalaz, 1928 Amsterdam Olimpiyatlarinda 79 kiloda dördüncü oldu. İkinci Dünya Savaşı sonrasında, Türk güreşi 1960 Roma Olimpiyatları sonuna kadar altın çağını yaşadı ve birçok büyük güreşçi yetiştirdi: İlk olimpiyat şampiyonu Yaşar Erkan, Mersinli Ahmet, Yaşar Doğu, Gazanfer Bilge,Celal Atik, Mustafa Dağıstanlı, Nasuh Akar, Kâzım Ayvaz, Ahmet Ayık, Hüseyin Akbaş, Ali Yücel, İsmet Atlı, Çoban Mehmet, Hamit Kaplan, Mahmut Atalay, Nihat Kabanlı, vb. Minder güreşi iki kategoride yapılır: Serbest; grekoromen. Serbest güreşte, uluslararası güreş kuralları dışına çıkmamak koşuluyla, rakibin bütün bedenine oyun uygulanabilir; bu oyunlar sırasında bedenin her yanından yararlanmak da serbesttir. Grekoromende, rakibin belinden aşağısına oyun uygulamak yasaktır. Güreş karşılaşmaları sırasında güreşçilerden biri kırmızı, öbür mavi mayo giyer. Karşılaşma, suni köpükten yapılmış 9 m çapındaki bir minderde yapılır. Karşılaşmada faullü güreşen ya da pasif kalan güreşçiye ihtar verilir. Üç ihtar alan güreşçi, diskalifiye edilir ve hükmen yenik sayılır. Turnuvalarda ve şampiyonalarda karşılaşmalar eleme yöntemiyle yapılır.
Hissene Habre
.
“Çadlı devlet adamı (Faya 1936). Devlet memurluğu yaparken 1972 ayaklanmasına katılan Hissene Habre, 1978-79`da başbakanlık, 1979-1980`de Savunma bakanlığı yaptı. Uzun iç savaş sırasında “
Çadlı devlet adamı (Faya 1936). Devlet memurluğu
Çadlı devlet adamı (Faya 1936). Devlet memurluğu yaparken 1972 ayaklanmasına katılan Hissene Habre, 1978-79`da başbakanlık, 1979-1980`de Savunma bakanlığı yaptı. Uzun iç savaş sırasında Fransa ve ABD`nin desteğiyle Libya birliklerini Fas`ın kuzey kesiminde yenilgiye uğratıp (1982), devlet başkanlığını üstlendi., 1989`da yeni Anayasa`nın kabul edilmesinden sonra devlet başkanlığına seçilip, 1991`de İdris Deby`nin darbesiyle devrilerek, yurt dışına kaçtı.
Halifax, Edvvard Frederick Lindley YVood, Birinci Vikontu
.
“İngiliz devlet adamı (Devon 1881-York yakını 1959). Muhafazakâr Parti`den milletvekili seçilen Birinci Halifax Vikontu Edvvard Frederick Lindley Wood, çeşitli hükümetlerde görev aldıktan “
İngiliz devlet adamı (Devon 1881-York yakını 1959).
İngiliz devlet adamı (Devon 1881-York yakını 1959). Muhafazakâr Parti`den milletvekili seçilen Birinci Halifax Vikontu Edvvard Frederick Lindley Wood, çeşitli hükümetlerde görev aldıktan sonra, Hindistan genel valiliğine atandı (1925). İngiltere`ye döndükten (1931) sonra, ölen babasının yerine Lordlar Kamarası`nda görev alıp (1934), Neville Chamberlain hükümetinde Dışişleri bakanlığına getirildi (1938-40) ve genel olarak Nazi Almanyası`na karşı yumuşak bir siyaset izledi. Dışişleri bakanlığı görevini Sir VVinston Churchill kabinesinde de sürdürüp, Aralık 1940`ta görevden ayrıldı. 1941-1946 arasında ABD`de büyükelçilik yapıp, Birleşmiş Milletlerin kuruluş oturumlarında ülkesini temsil etti.
Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa
.
“Türk devlet adamı ve komutanı (Cendere, Eskişehir -Serez 1387). Ünlü Çandarlı ailesinin atası olan Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa, Şeyh Edebali`nin tavsiyesiyle Bilecik kadılığına “
Türk devlet adamı ve komutanı (Cendere, Eskişehir
Türk devlet adamı ve komutanı (Cendere, Eskişehir -Serez 1387). Ünlü Çandarlı ailesinin atası olan Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa, Şeyh Edebali`nin tavsiyesiyle Bilecik kadılığına atandı. Daha sonra Bursa kadılığı, kazaskerlik (1362) yapıp, ilk askerî örgütlerin kurulmasında rol oynadı; piyade ve süvari kuvvetleri kurdu; asker ocaklarını oluşturdu. Yeniçeri ocağı ile Acemi ocağını kurmakla görevlendirilip, daha sonra, Karamanlı Molla Rüstem`le işbirliği yaparak devlet hâzinesini kurdu. Birinci vezirliğe (1385) yükseltilip, Osmanlı ordusu komutanlığına getirilerek (1385), Rumeli`de fetihlere girişti. Draç beyliğine atanıp, Arnavutluk`un fethini başlattı. Serez`de öldü ve İznik`e gömüldü.
Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall
AvusturyalI doğubilimci ve tarihçi (Graz 1774-Viyana 1856). Meninski`nin Türkçe, Arapça ve Farsça sözlüğünü yayınlayan von Jenisch`in sekreterliğini yapan Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall, papalık elçisi baron Herbert`le İstanbul`a geldi (1799). Mısır`a gönderilip (1799), Türk ve İngiliz askerî çalışmalarında görev alarak, biryandan da zengin bir Arapça elyazmaları koleksiyonu oluşturdu: Birçok hiyeroglifle yazılmış, tableti ve bazı eski mumyaları Avusturya imparatorluk kütüphanesine taşıdı. Viyana arşivlerindeki Doğu yazmalarını inceleyip, Otuz yıl süreyle Türk edebiyatı ve tarihi üstüne araştırmalar yaptı. Özellikle 10 ciltlik Osmanlı İmparatorluğu Tarihi`yle ün saldı. Başlıca yapıtları: Enzyklopedische Ubersicht der VVissenschaften des Orients (Doğu Bilimlerine Ansiklopedik Bir Bakış, 1804), Divvan des .
“AvusturyalI doğubilimci ve tarihçi (Graz 1774-Viyana 1856). Meninski`nin Türkçe, Arapça ve Farsça sözlüğünü yayınlayan von Jenisch`in sekreterliğini yapan Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall, “
AvusturyalI doğubilimci ve tarihçi (Graz 1774-Viyana
AvusturyalI doğubilimci ve tarihçi (Graz 1774-Viyana 1856). Meninski`nin Türkçe, Arapça ve Farsça sözlüğünü yayınlayan von Jenisch`in sekreterliğini yapan Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall, papalık elçisi baron Herbert`le İstanbul`a geldi (1799). Mısır`a gönderilip (1799), Türk ve İngiliz askerî çalışmalarında görev alarak, biryandan da zengin bir Arapça elyazmaları koleksiyonu oluşturdu: Birçok hiyeroglifle yazılmış, tableti ve bazı eski mumyaları Avusturya imparatorluk kütüphanesine taşıdı. Viyana arşivlerindeki Doğu yazmalarını inceleyip, Otuz yıl süreyle Türk edebiyatı ve tarihi üstüne araştırmalar yaptı. Özellikle 10 ciltlik Osmanlı İmparatorluğu Tarihi`yle ün saldı. Başlıca yapıtları: Enzyklopedische Ubersicht der VVissenschaften des Orients (Doğu Bilimlerine Ansiklopedik Bir Bakış, 1804), Divvan des Hafis (Hafız Divanı, 1812-1813), Rosenöl,Öder Sagen und Kunden des Morgelands (Gülyağı ya da Yakındoğudan Efsaneler ve Bilgiler,1813),D/e Staatsverfassung und Staatsvervvaltungdes Osmanischen Reichen (Osmanlı İmparatorluğunun Devlet Örgütü ve Devlet Yönetimi, 1814-1816), Ceschichte des Osmanischen Reiches (Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, 10 cilt, 1830; Devleti Osmaniye Tarihi adıyla 1913-1921 arasında Türkçe`ye çevrildi), Ceschich e derOsmanischen Dichtkunst(Osmarh Şiir Sanatı Tarihi, 1836-1838), Geschichte der Chane der Krim (Kırım Hanları Tarihi, 1856), vb.
Hampshire
.
“İngiltere`nin orta-güney kesiminde yönetim bölümü. Manş denizi kıyısında yeralan Hampshire yönetim bölümünün yüzölçümü 3 777 km2, nüfusu 1 542 900, merkezi Winchester`dır. Tümü “
İngiltere`nin orta-güney kesiminde yönetim bölümü.
İngiltere`nin orta-güney kesiminde yönetim bölümü. Manş denizi kıyısında yeralan Hampshire yönetim bölümünün yüzölçümü 3 777 km2, nüfusu 1 542 900, merkezi Winchester`dır. Tümü Manş denizine dökülen Avon, İtchen ve Test ırmakları tarafından sulanan yönetim bölgesinde başlıca gelir kaynağı tarım (buğday, mısır, arpa, vb.) ve hayvancılıktır. Portsmouth ve Southampton liman kentlerinde sanayi de oldukça gelişmiştir.
Peter Andreas Hansen
.
“DanimarkalI astronom (Tondern 1795-Gotha 1874). Seeberg gözlemevi yöneticiliğine atanan (1825) Peter Andreas Hansen, Güneş cetvelini (Olufsen`le, 1854) ve Ay cetvelini (1857) hazırladı. Özellikle “
DanimarkalI astronom (Tondern 1795-Gotha 1874). Seeberg
DanimarkalI astronom (Tondern 1795-Gotha 1874). Seeberg gözlemevi yöneticiliğine atanan (1825) Peter Andreas Hansen, Güneş cetvelini (Olufsen`le, 1854) ve Ay cetvelini (1857) hazırladı. Özellikle gök mekaniğiyle ilgilenip, gezegen hareketlerine ilişkin, sonradan adının verildiği biryöntem buldu. Geodezi alanında, erişilmez iki nokta arasındaki uzaklığı ölçmek için birçözüm yolu saptadı.
Harare
.
“Zimbabve`nin başkenti. Zimbabve`nin orta-kuzey kesiminde yeralan, Mozambik`e ve Güney Afrika Cumhuriyeti`ne demiryoluyla bağlanan Harare`nin (eski 5alisbury) nüfusu 910 000`dir (çevre belediyelerle “
Zimbabve`nin başkenti. Zimbabve`nin orta-kuzey kesiminde
Zimbabve`nin başkenti. Zimbabve`nin orta-kuzey kesiminde yeralan, Mozambik`e ve Güney Afrika Cumhuriyeti`ne demiryoluyla bağlanan Harare`nin (eski 5alisbury) nüfusu 910 000`dir (çevre belediyelerle birlikte). Ülkenin yönetim merkezi ve en büyük kenti olmasının yanı sıra, başlıca sanayi (otomobil yapımı; kimya ve dokuma sanayileri; sigara fabrikası; vb.) ve öğretim (üniversite) merkezidir. 1890`da Sir Leander Jameson tarafından Salisbury adıyla kurulan, 1923`te Güney Rodezya (daha sonra Rodezya) sömürgesinin, 1953-1963 arasında Rodezya- Nyasaland Federasyonu`nun merkezi olan Harare, Zimbabve`nin bağımsızlığa kavuşmasından sonra ülkenin başkenti olmuş ve 1982`de adı Harare`ye çevrilmiştir.