Okyanusya sanatı

Okyanusya`da geliştirilen çeşitli yerli sanatlarını topluca belirten terim. Üslup açısından büyük ölçüde çeşitlilik göstermekle birlikte, Okyanusya sanatında bir düşünce bütünlüğü gözlenir. Ölüler dünyası ile diriler dünyası arasında bağlantı aracı olan sanat yapıtları, bir yandan ölümden sonraki yaşamla ilgili kaygı ve korkuları dile getirirken, bir yandan da günlük yaşam ile efsaneyi birleştirir.
Melanezya. Okyanusya`nın en önemli sanat merkezlerini (özellikle, sanat ürünleri diriler ile ölüler arasındaki sıkı `birarada yaşama`dan esinlenen Papua Yeni Gine) içeren Melanezya`da, günlük yaşamda kullanılan eşya ve tören araçları, şaşırtıcı bir gerçekçilikle ya da soyut bir şemalaştırmayla süslenmiştir (yuvarlak taştan, elmas başı biçiminde yontulmuş gürzler, kalkanlar; saydam, sapı özenle .

“Okyanusya`da geliştirilen çeşitli yerli sanatlarını topluca belirten terim. Üslup açısından büyük ölçüde çeşitlilik göstermekle birlikte, Okyanusya sanatında bir düşünce bütünlüğü “

Okyanusya`da geliştirilen çeşitli yerli sanatlarını

Okyanusya`da geliştirilen çeşitli yerli sanatlarını topluca belirten terim. Üslup açısından büyük ölçüde çeşitlilik göstermekle birlikte, Okyanusya sanatında bir düşünce bütünlüğü gözlenir. Ölüler dünyası ile diriler dünyası arasında bağlantı aracı olan sanat yapıtları, bir yandan ölümden sonraki yaşamla ilgili kaygı ve korkuları dile getirirken, bir yandan da günlük yaşam ile efsaneyi birleştirir.
Melanezya. Okyanusya`nın en önemli sanat merkezlerini (özellikle, sanat ürünleri diriler ile ölüler arasındaki sıkı `birarada yaşama`dan esinlenen Papua Yeni Gine) içeren Melanezya`da, günlük yaşamda kullanılan eşya ve tören araçları, şaşırtıcı bir gerçekçilikle ya da soyut bir şemalaştırmayla süslenmiştir (yuvarlak taştan, elmas başı biçiminde yontulmuş gürzler, kalkanlar; saydam, sapı özenle süslenmiş baltalar). Tahta ya da hasırdan yapılmış, canlı renklere boyanmış maskeler, tuhaflıklarını artıran kavkılar, hayvan dişleri ve saçlarla bezenmiştir. Süslemelerde kuş tüyleri de bol bol kullanılır. Taş ya da kavkıdan yapılmış keserlerle gerçekleştirilen yontu işlerinin en güzel örneklerine (Yeni Hebrides adalarındaki anıtsal davullar, tahta kaplar, pirogların pruva ve pupaları, maskeler dışında), Yeni Hebrides adalarındaki halkların oturduğu büyük kulübelerde, Papua Yeni Gine`deki kulübelerin üçgen dam çıkıntılarında, Yeni Kaledonya kulübelerinin çatılarında rastlanır. Buluntular, günümüzde yalnızca Fici adalarında yapılan çömlekçiliğin, günümüzden 2 000-3 000 yıl önce Yeni Hebrides adalarında da önemli ölçüde gelişmiş olduğunu ortaya koymuştur. Papua-Yeni Gine`deki Sepik vadisi halkıysa, Batı`da gerçeküstücülere esin kaynağı olan yapıtlar yontmuş ya da resimlemişlerdir. Mikronezya. Yontu ve oyma işleri, Mikronezya`da sayı bakımından daha az olmakla birlikte, biçim açısından kusursuzdur. Melanezya`da olduğu gibi, en güzel örnekleri, kulübelerin destek direklerinde, çatılarında ve sedef kakmalı tahta mutfak eşyasında gözlenir. En gü­ zel pirog (bir tür tekne) süslemeleri Caroline adalarında görülür. Dövmeler, Polinezya dövmelerini anımsatır. Tapa1 lar(ağaç kabuklarının yapıştırılması ve dövülmesiyle elde edilen kâğıt kumaşlar) çoğunlukla, liflerin dokunmasıyla elde edilen geometrik motiflerle süslüdür. Polinezya. Melanezya`ya oranla tahta yontuculuğu ve oymacılığı örneklerine daha az rastlanan Polinezya`da, taş oymacılığı yalnızca kutsal yerlerde (Baskatya adası, vb.) görülür. Silahlar, gereçler ve tören araçları çok ince oymalarla, Yeni Zelanda kulübelerinin alın süslemeleri ve kırmızı boyalı destek direkleri, efsane kişilerini canlandıran oymalarla süslüdür. Karmaşık bir simgeciliğin ağır bastığı Polinezya sanatında, en çok kullanılan motiflerden biri olan tiki, yeryüzündeki ilk insanı temsil eder. Maorilerin sanatı ve Markiz adalarının sanatı, teknik ustalıkla nitelenir. İşlenen desenler, eşyayı aşağı yukarı bütünüyle kaplar. Tahiti ve Hawaii adalarında, ger­ çek bir tüy mozaiği başyapıtı oluşturan tören giysileri, olağanüstü güzelliktedir. Eşya üstüne motifler ya baskı yoluyla ya da boyayla yapılır. Avustralya. Adanın kuzey kesimindeki yerli sanatı, Yeni Gine yapıtlarından esinlenmiş olmakla birlikte, özgün simgeciliğini korumuştur. Sanat yapıtları, daha çok kaya resimleri (Koonalda mağarasındaki en eskileri 20 000 yıllıktır), oymalar ve yontu işlerinden oluşur. Kayıklar, tahta ve ağaç kabuğundan levhalar, kutsal eşya sayılan, churinga ya da tjurunga denen uzun taşlar, bir klanın simgesi olan, insan ya da totem hayvanları siluetleriyle kuşatılmış, düz ya da eğik çizgili motiflerle süslüdür.