Martin Luther

Alman tanrıbilimcisi ve reformcusu (Eisleben, Thüringen 1483-ay.y. 1546). Mansfeld`de, çok dindar olan annesinin etkisi altında büyüyen Martin Luther, Magdeburg (1497) ve Eisenach`ta (1498) öğrenim görüp, Erfurt`ta augustinusçulara katıldı (1505) ve Staupitz`den etkilendi. 1507`de rahip olup, dinbilim doktorasını tamamlayarak (1511), felsefe ve dinbilim dersleri verdi. Kutsal metinlerin yorumlanması ve açıklanması konusunda uzmanlaştı. Wittenberg Üniversitesinde tanrıbilim profesörlüğüne atanıp (1513), Almanya`daki augustinusçuların piskopos vekilliğine getirilerek (1515), kendini çileye, duaya ve dinbilim araştırmalarına adama yoluyla `gerçeğe ve manevi kurtuluşa` ulaşmaya çabaladı. Bunun için üçlü bir görüş ileri sürdü: Semper Peccator, semper Justus ac semper poenitens (hıristiyan kendini `her zaman günahkâr, her zaman .

“Alman tanrıbilimcisi ve reformcusu (Eisleben, Thüringen 1483-ay.y. 1546). Mansfeld`de, çok dindar olan annesinin etkisi altında büyüyen Martin Luther, Magdeburg (1497) ve Eisenach`ta (1498) öğrenim “

Alman tanrıbilimcisi ve reformcusu (Eisleben, Thüringen

Alman tanrıbilimcisi ve reformcusu (Eisleben, Thüringen 1483-ay.y. 1546). Mansfeld`de, çok dindar olan annesinin etkisi altında büyüyen Martin Luther, Magdeburg (1497) ve Eisenach`ta (1498) öğrenim görüp, Erfurt`ta augustinusçulara katıldı (1505) ve Staupitz`den etkilendi. 1507`de rahip olup, dinbilim doktorasını tamamlayarak (1511), felsefe ve dinbilim dersleri verdi. Kutsal metinlerin yorumlanması ve açıklanması konusunda uzmanlaştı. Wittenberg Üniversitesinde tanrıbilim profesörlüğüne atanıp (1513), Almanya`daki augustinusçuların piskopos vekilliğine getirilerek (1515), kendini çileye, duaya ve dinbilim araştırmalarına adama yoluyla `gerçeğe ve manevi kurtuluşa` ulaşmaya çabaladı. Bunun için üçlü bir görüş ileri sürdü: Semper Peccator, semper Justus ac semper poenitens (hıristiyan kendini `her zaman günahkâr, her zaman adil, her zaman nedamet getirmiş` sayar); çünkü, insan kendini aşktan başka birşey olmayan Tanrı`nın kutsallığı açısından ele alınca günahkârdır; inanç yoluyla Tanrı tarafından Oğlu`nun hizmetine verilmesini kabul edince adildir; kendisine, her şeyi veren Tanrı karşısında, kendisinin hiçbir|şey verememesi bir yana,durmadan saygısızlık ettiğinin bilincine vardığı ve alçak gönüllü olduğu zaman da nedamet getirmiştir. Tetzel`in, `Tanrı`nın merhameti` konusundaki sö­ mürücü vaazlarına karşı çıkarak, Reform`u başlatan 95 tezini Wittenberg şatosu kilisesinin kapısına asıp (31 Ekim 1517), Caetanusve Johann Eck`le (Haziran 1519) tartışmaya girerek öğretisini ortaya koydu. Ama papaya yaptığı başvuruya yanıt olarak (1518), ileri sürdüğü dü­ şüncelerden dönmesi öğüdü geldi (1520). Bu öğüdü kabul etmeyen Martin Luther, papadan gelen belgeyi Wittenberg alanında yakınca (10 Aralık 1520), aforoz edildi ve aynı yıl üç büyük reform yapıtını yayınladı: An den Christlichen Adel Deutscher Nation (Alman Ulusundan Hıristiyan Soylularına), Büchlein Von derBabylonischen Gefangenschaft der Kirche (Kilisenin Babil Tutsaklığı Üstüne); Von der Freiheit eines Christenmenschen(Bir Hıristiyanın Özgürlüğü Üstüne). Sonuncu yapıt, Luther`in anlayışını iki önerme biçiminde özetler: `Hıristiyan her şey bakımından özgür bir efendidir ve kimseye boyun eğmez`; `hıristiyan her şey bakımından bir hizmetkârdır ve herkese boyun eğer`.1521 `de İmparatorluk Diyeti`ne çıkarılıp, bütün hakları elinden alınınca, Worms`a giderek, bütün baskılara karşın düşüncelerinden ödün vermedi ve koruyucusu Saksonyalı Friedrich sayesinde canını kurtarabildi: Wartburg şatosuna gizlenip, orada kaldığı on yıl içinde Yeni Ahit`i Almanca`ya çevirdi ve Almanca`yı biredebiyat dili haline getirdi. 1522`a‘e Wittenberg`e dönüp, kilisesini kurma çalışmalarına başlayarak, Kleiner und Grosser Katechismus (Küçük ve Büyük Kateşizm) adlı kitabını yayınladı. Erasmus`la giriştiği tartışma sonucu hümanizm düşüncesinden ayrılarak DeServoArbitrio1 yu (Köle | İrade Üstüne, 1525) yayınladı. Özgürlükçü düşüncelerinden etkilenen köylüler, Orta ve Güney Almanya`da `Köylü Savaşlarını başlatınca, onları yatıştırmak için Ermahnung zum Frieden`l (Barışa Teşvik, 1525) yazdı; ama köylülere sözünü geçiremeyince, bu kez, şiddetle cezalandırılmalarını isteyen bir kitap yazdı. 1530`da, Augsburg diyeti nedeniyle izleyicilerinden Melanchton`un yazdığı inanç açıklaması (Augusburg İnanç Bildirisi) ve 1537`de kendisinin yayınladığı Die Smarchkaldischen Artikel (Smalkalde Maddeleri), sonradan lutherci mezheplerin inanç açıklamasının temelini oluşturdu.