Macar müziği

1526`da başlayan Osmanlı egemenliğiyle birlikte Doğu ile Batı`nın kesişme noktası haline gelen Macaristan`da, günümüzde bile varlığını sürdüren Türk ve Macar halk müzikleri öğelerini, Çigan öğeleriyle kaynaştıran benzeri bulunmayan bir müzik gelişti. XI. yy`da Hıristiyanlı­ ğın yayıldığı Macaristan, dinsel ezgiyi, çoksesliliği ve Ortaçağ katolik Avrupası`nın din dışı şarkısını benimsemiş ve çağın birçok önde gelen müzikçisi krallık sarayında görevlendirilmişti. XVI. yy`da Türk egemenliği ve Protestanlığın da yayılmaya başlaması, Macar müziğine yeni bir çeşitlilik getirdiyse de, ulusal kimlik duygusu ve Macargeleneklerinin korunması gereksinmesini de do­ ğurdu. 1699`da başlayan Habsburglar egemenliğiyse, Macaristan`ı Avusturya`nın kültür dünyasınınletkisinesoktu. Macaristan`da soylu sınıf, .

“1526`da başlayan Osmanlı egemenliğiyle birlikte Doğu ile Batı`nın kesişme noktası haline gelen Macaristan`da, günümüzde bile varlığını sürdüren Türk ve Macar halk müzikleri öğelerini, “

1526`da başlayan Osmanlı egemenliğiyle birlikte

1526`da başlayan Osmanlı egemenliğiyle birlikte Doğu ile Batı`nın kesişme noktası haline gelen Macaristan`da, günümüzde bile varlığını sürdüren Türk ve Macar halk müzikleri öğelerini, Çigan öğeleriyle kaynaştıran benzeri bulunmayan bir müzik gelişti. XI. yy`da Hıristiyanlı­ ğın yayıldığı Macaristan, dinsel ezgiyi, çoksesliliği ve Ortaçağ katolik Avrupası`nın din dışı şarkısını benimsemiş ve çağın birçok önde gelen müzikçisi krallık sarayında görevlendirilmişti. XVI. yy`da Türk egemenliği ve Protestanlığın da yayılmaya başlaması, Macar müziğine yeni bir çeşitlilik getirdiyse de, ulusal kimlik duygusu ve Macargeleneklerinin korunması gereksinmesini de do­ ğurdu. 1699`da başlayan Habsburglar egemenliğiyse, Macaristan`ı Avusturya`nın kültür dünyasınınletkisinesoktu. Macaristan`da soylu sınıf, imparatorluğun barok kozmopolit yaşamının bir parçası haline gelirken, AvusturyalI birçok büyük besteci, Macaristan topraklarındaki saray ve kiliselerde görevlendirildiler: Esterhazy ailesinin hizmetine giren Franz Josef Haydn, vb. XIX. yy`da Avrupa`da ulusal hareketin canlanması ve 1848 Devrimleri ayaklanmaları, Macaristan`da da ulusal kültür bilincinin yeniden canlanmasını sağladı; etkili müzik örgütleri gelişti. Ünlü Macar bestecisi Franz Liszt, uluslararası ün kazanıp, Çigan öğelerinden ve geleneksel Macar müziğinden yararlanarak, ulusal müzik mirasına ilgi uyanmasında etkili oldu. Tam anlamıyla ulusal bir besteci olan Ferenc Erkel (1810-93), Macar ulusal marşını ve büyük ulusal opera Hunyadi Laszlo`yu (1844) besteledi. Büyük ölçüde Alman müzikçileri etkisinde, geç romantizm akımına bağlı Ernst Dohnanyi ve Leo Weiner (1885-1960) gibi bestecilerden sonra, XX. yy`da Macar halk müziğinin gerçek geleneklerinin köklü biryeniden değerlendirmesini, ülkenin kırsal kesiminde öncü etnoloji-müzik alan çalışması yapan iki büyük besteci Bela Bartok ile Zoltan Kodaly gerçekleştirdiler. Üretken, halk müziği esinli bir besteci olan Kodaly, özellikle öğretmeniiğiyle etkili olup, müziği ve koro halinde şarkı söylemeyi Macar okullarında eğitimin temel dallarından biri haline getirerek, dünyanın her yanında değer verilen bir öğretim sistemi yarattı. Bartok`sa, folklordan aldığı ritim ve renk duygusuyla XX. yy. bestecilerinin en büyükleri arasına girdi. Savaşlara ve toplum yapısı ile siyasetteki altüst oluş­ lara karşın, Macaristan yakın dönemde de müzikçiler yetiştirmeyi sürdürdü. Besteci György Ligeti uluslararası bir başarı kazanırken, Macar kökenli orkestra şefleri Sir Georg Solti, Georg Zsel ve Fritz Reiner, Macar müzi­ ğinin Avrupa`nın çeşitli ülkelerindeki başlıca temsilcileri haline geldiler.