Letonya

Baltik denizi kıyısında devlet. Kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya, doğuda Rusya, güneydoğuda Beyaz Rusya`yla sınırlı olan Letonya, 1721-1918 arasında Rusya İmparatorluğu`nun bir bölümünü oluşturmuş, 1918`de bağımsızlığa kavuşup, 1940`ta Letonya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adıyla SSCB`nin cumhuriyetlerinden biri olmuş, 1991`de yeniden bağımsızlığını ilan etmiştir.
YÜZEYŞEKİLLERİ VE TOPLUM YAPISI Yüzeyşekilleri buzul kökenli olan (hiçbir yerde yükselti 300 m`yi aşmaz) Letonya`da, çok sayıda göl ve ırmak (başlıcası, çığırının 360 km`si Letonya`da bulunan Daugaya ya da Batı Dvina`dır) vardır. Irmakların çoğu Riga körfezine ya da Baltik denizine dökülür. Haliçlerinde, kış mevsiminde suları donmayan limanlar kurulmuştur. Ilıman bir iklim etkisindeki ülkede, yazlar serin, kışlar nispeten .

“Baltik denizi kıyısında devlet. Kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya, doğuda Rusya, güneydoğuda Beyaz Rusya`yla sınırlı olan Letonya, 1721-1918 arasında Rusya İmparatorluğu`nun bir bölümünü “

Baltik denizi kıyısında devlet. Kuzeyde Estonya,

Baltik denizi kıyısında devlet. Kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya, doğuda Rusya, güneydoğuda Beyaz Rusya`yla sınırlı olan Letonya, 1721-1918 arasında Rusya İmparatorluğu`nun bir bölümünü oluşturmuş, 1918`de bağımsızlığa kavuşup, 1940`ta Letonya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adıyla SSCB`nin cumhuriyetlerinden biri olmuş, 1991`de yeniden bağımsızlığını ilan etmiştir.
YÜZEYŞEKİLLERİ VE TOPLUM YAPISI Yüzeyşekilleri buzul kökenli olan (hiçbir yerde yükselti 300 m`yi aşmaz) Letonya`da, çok sayıda göl ve ırmak (başlıcası, çığırının 360 km`si Letonya`da bulunan Daugaya ya da Batı Dvina`dır) vardır. Irmakların çoğu Riga körfezine ya da Baltik denizine dökülür. Haliçlerinde, kış mevsiminde suları donmayan limanlar kurulmuştur. Ilıman bir iklim etkisindeki ülkede, yazlar serin, kışlar nispeten ılık geçer. Etnik bakımdan, Letonlar nüfusun % 51,8`ini oluşturur (bu oran 1923`te % 75`ti). Nüfusun % 34`ü Ruslar, % 4,5`u Beyaz Ruslar, % 3,4`ü UkraynalIlar ve % 2,3`ü de PolonyalIlardan oluşur. Letonların çoğu protestandır ve Litvanya diline yakın bir Baltik dili konuşurlar. Ülke nüfusunun % 71 `i başkent Riga ve öbür büyük kentlerde (Daugavpils, Liepaya, Jelgava ve Ventspils) toplanmıştır. EKONOMİ Letonya GSMH`sinin üçte ikiden çoğu sanayiden elde edilir. Eski SSCB`nin başlıca telefon gereçleri, tren ve tramvay vagonları, jeneratör, motosiklet ve çamaşır makinesi üreticisi olan ülkede, besin sanayisi de gemiştir. Akarsulardan hidroelektrik enerji elde edilirse de, enerji gereksinmesinin büyük bölümü Estonya`dan ve öbür eski SSCB cumhuriyetlerinden sağlanır. Tarımda, hayvancılık (et ve süt ürünleri) ağır basar. TARİH Eskiçağ`da Letonların yerleştikleri günümüzdeki Letonya toprakları, XIII. yy`da, Alman şövalyeleri tarafından işgal edildi ve halk arasında hıristiyanlık yayıldı. Orta- çağ`da Teuton şövalyelerinin (Alman) kurdukları Livonya devleti, XVI. yy`ın ortalarına kadar bölgeye egemen oldu. 1561-62`de Polonya ile Kurzeme Düklüğü arasında bölüşülen Letonya`nın bir bölümü, XVII. yy`da İsveçliler tarafından işgal edildi. 1710-1721 arasında ülke, bütünüyle Rusya`ya katıldı. Rus egemenliği sırasında da Alman asıllı soylular tarafından yönetilen Letonya`da, XIX. yy`da ulusçuluk akımı gelişmeye başladı ve Birinci Dünya Savaşı`nda büyük bölümü Almanlar tarafından işgal edilen ülkede, savaş sonunda bağımsızlık ilan edildi (18 Kasım 1918). İkinci Dünya Savaşı`nda Letonya, SSCB birlikleri tarafından işgal edildi ve 21 Temmuz 1940`ta SSCB`nin cumhuriyetlerinden biri oldu. Sovyet yönetimi başlangıcında halkının bir bölümü çalışma kamplarına gönderilip, çok sayıda Rus göçmen yerleştirilerek bir ruslaştırma siyaseti uygulanan ülkede, Letonyalılar çok geçmeden neredeyse azınlık haline geldiler. SSCB`de 1980 yıllarının sonunda gerçekleştirilmeye başlanan değişikliklerden etkilenen Letonya`da, ba­ ğımsızlık istekleri gelişmeye başlayıp, halkın desteklediği komû^st olmayan Letonya Halk Cephesi, Letonca`nın yeniden resmî dil olması, ulusal simgelerin kullanılmasının yasallaşması, vb. konularda yönetime baskı yapmaya koyuldu: Söz, basın ve inanç özgürlüğü yeniden sağlanıp, topraklar yeniden özelleştirildi. 1990`da Estonya ve Litvanya örneklerini izleyen Letonya, ba­ ğımsızlık yolunda daha ileri adımlar atmaya başladıysa da, Sovyet yönetiminin (SSCB birliklerinin müdahalesi) ve cumhuriyetteki Rus azınlığın tepkisiyle karşılaştı. SSCB`de girişilen Ağustos darbesinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, bağımsızlık ilan edildi ve ba­ ğımsızlık 6 Eylül 1991`de SSCB tarafından onaylandı. Letonya 1991 `de Birleşmiş Milletler, 1992`de de Dünya Bankası üyeliğine kabul edildi. Haziran 1993`te yapılan seçimlerde Guntis Ulmanis cumhurbaşkanlığına seçildi ve bir koalisyon hükümeti kurularak başbakanlı­ ğa Valdis Birkavs atandı.