Kıbrıslı Mehmet Kâmil Paşa
Türk devlet adamı (Lefkoşa 1832-Larnaka 1913). Bir çok yabancı dil öğrenip, Mısır hıdivi Abbas Paşa`nın tercümanlığına getirilen, Kıbrıs Evkaf müdürlüğü (1860), kaymakamlık, defterdarlık, mutasarrıflık, valilik, nazırlık yapan Kıbrıslı Mehmet Kâmil Paşa, Sait Paşa`dan sonra sadrazamlıkta (1885-1891) bulundu. 1895`te yeniden sadrazamlığa getirilip, Abdülhamit`in devlet mekanizmasını düzeltmesi konusundaki isteğine, nazırların sadrazam tarafından atanmasını önerdi. Öneriden kuşkulanan Abdülhamit tarafından görevden alınıp (1895), Aydın valiliğine gönderildi. Aleyhine verilen jurnaller nedeniyle Rodos`a sürüleceğini öğrenince, İngiliz konsolosluğuna sığınıp, hükümetin cezalandırılmayacağına söz vermesi üstüne İstanbul`a döndü, Meşrutiyet`ten sonra üçüncü kez sadrazamlığa atanıp (1908), .
“Türk devlet adamı (Lefkoşa 1832-Larnaka 1913). Bir çok yabancı dil öğrenip, Mısır hıdivi Abbas Paşa`nın tercümanlığına getirilen, Kıbrıs Evkaf müdürlüğü (1860), kaymakamlık, “
Türk devlet adamı (Lefkoşa 1832-Larnaka 1913). Bir
Türk devlet adamı (Lefkoşa 1832-Larnaka 1913). Bir çok yabancı dil öğrenip, Mısır hıdivi Abbas Paşa`nın tercümanlığına getirilen, Kıbrıs Evkaf müdürlüğü (1860), kaymakamlık, defterdarlık, mutasarrıflık, valilik, nazırlık yapan Kıbrıslı Mehmet Kâmil Paşa, Sait Paşa`dan sonra sadrazamlıkta (1885-1891) bulundu. 1895`te yeniden sadrazamlığa getirilip, Abdülhamit`in devlet mekanizmasını düzeltmesi konusundaki isteğine, nazırların sadrazam tarafından atanmasını önerdi. Öneriden kuşkulanan Abdülhamit tarafından görevden alınıp (1895), Aydın valiliğine gönderildi. Aleyhine verilen jurnaller nedeniyle Rodos`a sürüleceğini öğrenince, İngiliz konsolosluğuna sığınıp, hükümetin cezalandırılmayacağına söz vermesi üstüne İstanbul`a döndü, Meşrutiyet`ten sonra üçüncü kez sadrazamlığa atanıp (1908), Osmanlı Mebusan Meclisi`nin toplanmasına önemli katkılarda bulundu. İttihatveTerakki`nin sürekli devlet işlerine karışması nedeniyle istifa edip (1909), Mısır`da İngiltere kralı George . V`le görüşerek Osmanlı devletiyle ilgili görüşlerini açıkladı. 1913`te yeniden sadrazamlığa getirildiyse de, İttihatçıların Babıâli baskı nında istifaya zorlandı (1913) ve Kıbrıs`a çekildi.
Kıbrıs
Doğu Akdeniz havzasının kuzey kesiminde ada. Suriye kıyılarının 97 km batısında, Türkiye`nin Akdeniz kıyılarının 64 km güneyinde yeralan Kıbrıs adasının yüzölçü mü 9 251 km2, doğudan batıya uzunluğu 230 km, kuzeyden güneye genişliği, en geniş yerinde 70 km dolayındadır. 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı`ndan sonra ikiye ayrılmış, Rumların çoğunlukta olduğu bölge Kıbrıs Rum Yönetimi`ni, kuzey kesimiyse, önce Kıbrıs Türk Federe Devleti`ni, 1983`te de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`ni oluşturmuştur (Bk. KIBRIS BARIŞ HAREKÂTI; KIBRIS RUM YÖNETİMİ; KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ, KUZEY). YÜZEYŞEKİLLERİ, İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ Yüzeyşekilleri bakımından Kıbrıs, iki dağ kütlesi ile bir büyük düzlükten oluşur. Kuzey kıyısının hemen yakı nında uzanan, büyük ölçüde kalkerden oluşan Beşparmak dağlarının .
“Doğu Akdeniz havzasının kuzey kesiminde ada. Suriye kıyılarının 97 km batısında, Türkiye`nin Akdeniz kıyılarının 64 km güneyinde yeralan Kıbrıs adasının yüzölçü mü 9 251 km2, “
Doğu Akdeniz havzasının kuzey kesiminde ada. Suriye
Doğu Akdeniz havzasının kuzey kesiminde ada. Suriye kıyılarının 97 km batısında, Türkiye`nin Akdeniz kıyılarının 64 km güneyinde yeralan Kıbrıs adasının yüzölçü mü 9 251 km2, doğudan batıya uzunluğu 230 km, kuzeyden güneye genişliği, en geniş yerinde 70 km dolayındadır. 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı`ndan sonra ikiye ayrılmış, Rumların çoğunlukta olduğu bölge Kıbrıs Rum Yönetimi`ni, kuzey kesimiyse, önce Kıbrıs Türk Federe Devleti`ni, 1983`te de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`ni oluşturmuştur (Bk. KIBRIS BARIŞ HAREKÂTI; KIBRIS RUM YÖNETİMİ; KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ, KUZEY). YÜZEYŞEKİLLERİ, İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ Yüzeyşekilleri bakımından Kıbrıs, iki dağ kütlesi ile bir büyük düzlükten oluşur. Kuzey kıyısının hemen yakı nında uzanan, büyük ölçüde kalkerden oluşan Beşparmak dağlarının en yüksek noktası, Selvili Tepe`de 1017 m`yi bulur. Beşparmak dağlarının güneyinde, yükseltisi Olympos tepesinde 1 951 m`yi bulan, yanardağ kökenli Trodhos kütlesi uzanır. Bu iki kütle ile Güzelyurt ve Gazi Mağusa körfezleri arasında, İçova adı verilen düzlük yayılır. Akdeniz iklimi etkisindeki Kıbrıs adasında, sıcaklıklar yükseltiye bağlı olarak, değişmekle birlikte, ocak ayı ortalamaları 10 °C dolayında, temmuz ayı ortalamaları 27 °C dolayındadır. Yağışların büyük bölümü kışın düşer ve düzlük kesimde 380 mm`yi çok ender aşar; dağlardaysa daha yüksektir. Genellikle yazın kuruyan küçük akarsular tarafından sulanan adada, doğal bitki örtüsü iklime uyarlanmıştır ve büyük ölçüde kuraklığa dayanıklı ağaçların|(okaliptüs, çam,jakasya ve servi ağaçları) ağır bastığı orman topluluklarından ve makilerden olu şur. NÜFUS VE EKONOMİ Kıbrıs adasının nüfusu, Rumlardan l(568 000)|ve Türkler`den (171 OOOfokışur. Etnik ayrılığı ve dil farklılıklarnı, din farkı da pekiştirir: Yunanlıların aşağı yukarı tümü ortodoks, Türklerin tümü müslümandır. Her iki toplulu ğun da büyük bölümü kırsal kesimde yaşar ve tarımla geçinir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ve Kıbrıs Rum Yönetimi`nin merkezi olan, ortadan ikiye bölünen Lefkoşa dışında, başlıca kentler Gazi Mağusa ve Limasol`dur. Ekonomi büyük ölçüde tarıma dayalıdır. Meyve ve sebze büyük ölçüde yetiştirilip, ada dışına da satılır. Kıbrıs Tarihöncesi dönemlerden başlayarak yeraltı gelir kaynaklarıyla ün salmışsa da, uzun bir dönem boyunca adanın dışsatımının üçte birini oluşturan bakır, doğal pirit, kum ve amyant yataklarının günümüzde önemi kalmamıştır. TARİH Akdeniz`deki stratejik önemde konumu nedeniyle çok eski tarihlerden başlayarak önemli rol oynayan Kıbrıs, İ.Ö. II. binyılda, Mısır`a ve Ortadoğu`ya bakır sağlayan en önemli kaynaktı. İ.Ö. 800`e doğru Fenikelilerin etkisine giren ada, İ.Ö. 709`da Asur`a bağlanıp, Asurdevletinin gücünün azalmasından sonra, Perslerin egemenli ğine girdi ve İ.Ö. IV. yy`da Büyük İskender tarafından alınıp, İ.Ö. 58`de Roma İmparatorluğu topraklarına katıldı. Roma İmparatorluğu`nun ikiye bölünmesiyle (395) Bizans İmparatorluğu`nun yönetimine giren Kıbrıs,üçüncü Haçlı seferinde İngiltere kralı Richard I tarafından alınıp (1192), Guy de Lusignan`a satılarak, Kıbrıs Krallığı adlı bağımsız bir krallığa dönüştürüldü (1194). 1489`dan başlayarak Venediklilerim egemenliğine girip, Rum halkın, Osmanlılara gizli elçiler göndererek, Venediklilere karşı yardım istemesi üstüne, 1571 `de Piyale Paşa komutasındaki Türk donanması ve ordusu tarafından Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katıldı. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı`nın yenilgiyle sonuç lanması üstüne, Abdülhamit II tarafından, bazı hükü met üyelerinin direnmesine karşın, İngiltere`nin OsmanlI İmparatorluğu`nu Rusya`ya karşı koruması koşuluyla ve `geçici olma` kaydıyla İngiliz yönetimine bırakıldı. Birinci Dünya Savaşı patlak verince İngiltere tarafından ilhak edilen ada, Türkiye, Yunanistan ve İngiltere arasındaki üçlü görüşmelerden sonra, 1959`da Zürich ve Londra antlaşmalarının imzalanmasıyla bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti`ne dönüştü. Hazırlanan Anayasa gereği yapılan seçimlerde Rumların önderi Makarios`un cumhurbaşkanlığına, Türk toplumu önderi Fazıl Küçük`ün de Cumhurbaşkanı yardımcılığına seçildiği KıbrısCumhuriyeti`nde, Rumların sürekli’olarakTürklerin haklarını tanımaya yanaşmamaları ve Yunanistan`la birleşme (Enosis) yanlısı EOKA örgütünün Türklere dü zenledikleri sürekli saldırılar, 1967`de Yunanistan`da albaylar cuntasının iktidarı ele geçirmesinden sonra, Yunanlıların desteğiyle daha şiddetlendi. EOKA`nın yeniden örgütlenerek EOKA-B adıyla Türklere karşı gün geçtikçe daha kanlı saldırılara girişmesi ve Muhafız Birlikleri ile Yananlı subayların Makarios`a karşı bir darbe yaparak, EOKA-B başkanı Nikos Sampson`u cumhurbaşkanı ilan etmeleri (15 Temmuz 1974), Türkiye`nin 20 Temmuz 1974`te Kıbrıs BarışHarekâtı`nı başlatmasıyla sonuçlandı ve ada ikiye bölündü (Bk. KIBRIS RUM YÖNETİMİ; KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ, KUZEY).
Kıbrıs Barış Harekâtı
Türk Silahlı Kuwetleri`nin Kıbrıs`ta giriştiği iki aşamalı harekâta verilen ad. EOKA-B örgütünün önderi olan ve Kıbrıs`ın Yunanistan`a katılmasını amaç alan Nikos Sampson`un, 15 Temmuz 1974`te Kıbrıs ,cumhurbaş- kanı Makarios`a karşı bir darbe gerçekleştirmesi ve adada Türklere karşı kanlı olayların yeniden başlaması üstüne, Türkiye`nin bu gelişmeleri adanın Yunanistan`a ilhakı olarak nitelendirmesiyle başbakan Bülent Ecevit, garantör devlet temsilcisi olarak İngiltere`yle görüşmeye gitti. Ama görüşmelerden bir sonuç alınamayınca, Türk hükümeti Kıbrıs`a müdahale kararı aldı ve 20Temmuz 1974`te Türk Silahlı Kuwetleri`ne bağlı birlikler adaya çıkarak Girne ve çevresini ele geçirdi. 22 Temmuz`da imzalanan ateşkesten sonra, Sampson cumhurbaşkanlığından çekilerek yerine Klerides getirildi; bu arada Yunanistan`daki .
“Türk Silahlı Kuwetleri`nin Kıbrıs`ta giriştiği iki aşamalı harekâta verilen ad. EOKA-B örgütünün önderi olan ve Kıbrıs`ın Yunanistan`a katılmasını amaç alan Nikos Sampson`un, 15 “
Türk Silahlı Kuwetleri`nin Kıbrıs`ta giriştiği
Türk Silahlı Kuwetleri`nin Kıbrıs`ta giriştiği iki aşamalı harekâta verilen ad. EOKA-B örgütünün önderi olan ve Kıbrıs`ın Yunanistan`a katılmasını amaç alan Nikos Sampson`un, 15 Temmuz 1974`te Kıbrıs ,cumhurbaş- kanı Makarios`a karşı bir darbe gerçekleştirmesi ve adada Türklere karşı kanlı olayların yeniden başlaması üstüne, Türkiye`nin bu gelişmeleri adanın Yunanistan`a ilhakı olarak nitelendirmesiyle başbakan Bülent Ecevit, garantör devlet temsilcisi olarak İngiltere`yle görüşmeye gitti. Ama görüşmelerden bir sonuç alınamayınca, Türk hükümeti Kıbrıs`a müdahale kararı aldı ve 20Temmuz 1974`te Türk Silahlı Kuwetleri`ne bağlı birlikler adaya çıkarak Girne ve çevresini ele geçirdi. 22 Temmuz`da imzalanan ateşkesten sonra, Sampson cumhurbaşkanlığından çekilerek yerine Klerides getirildi; bu arada Yunanistan`daki cunta da devrildi. Bu ilk harekâttan sonra Cenevre`de yapılan görüşmelerin sonuç vermemesi ve Türk kuwetlerinin çok dar bir alanda kalması üstüne başlatılan (14 Ağustos 1974) Barış Harekâ tının ikinci aşamasında, Kıbrıs`ın % 40`ı Türk birlikleri tarafından ele geçirildi. Makarios`un adaya dönüp cumhurbaşkanlığını devralmasından(Aralık 1974) sonra, iki bölgeli bir duruma gelen Kıbrıs`ta, Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu (15 Şubat 1975).
kıbrıs ın Fethi
Akdeniz`de, özellikle de Doğu Akdeniz`de ticaret üstünlüğünü ele geçirmek için Venedik`le sürekli çekiş mekte olan Osmanlı hükümeti, Venediklilerin elindeki, Doğu Akdeniz`de önemli bir üs olan Kıbrıs adasının Rum halkının, Venediklilere karşı yardım istemesi üstü ne, Kıbrıs`ın fethini kararlaştırdı. Osmanlı donanması Selim ll`nin buyruğuyla sefer hazırlıklarını tamamladı ve Lala Mustafa Paşa`nın komuta ettiği orduyu alarak 15 Mayıs 1570`te Piyale Paşa komutasında İstanbul`dan ayrıldı. 1 Temmuz 1570`te adaya asker çıkarmaya baş layan Osmanlılar, 22 Temmuz`da Lefkoşa`yı kuşatıp, 9 Eylül`de ele geçirdiler. Baf, Limasol ve Larnaka kalelerinin de alınmasından sonra, adanın en güçlü kalesi Magosa, 18 Eylül 1570`te kuşatıldı. Osmanlı donanmasının yaptığı bir yanlışlıktan yararlanarak 11 Ocak 1571`de .
“Akdeniz`de, özellikle de Doğu Akdeniz`de ticaret üstünlüğünü ele geçirmek için Venedik`le sürekli çekiş mekte olan Osmanlı hükümeti, Venediklilerin elindeki, Doğu Akdeniz`de önemli “
Akdeniz`de, özellikle de Doğu Akdeniz`de ticaret
Akdeniz`de, özellikle de Doğu Akdeniz`de ticaret üstünlüğünü ele geçirmek için Venedik`le sürekli çekiş mekte olan Osmanlı hükümeti, Venediklilerin elindeki, Doğu Akdeniz`de önemli bir üs olan Kıbrıs adasının Rum halkının, Venediklilere karşı yardım istemesi üstü ne, Kıbrıs`ın fethini kararlaştırdı. Osmanlı donanması Selim ll`nin buyruğuyla sefer hazırlıklarını tamamladı ve Lala Mustafa Paşa`nın komuta ettiği orduyu alarak 15 Mayıs 1570`te Piyale Paşa komutasında İstanbul`dan ayrıldı. 1 Temmuz 1570`te adaya asker çıkarmaya baş layan Osmanlılar, 22 Temmuz`da Lefkoşa`yı kuşatıp, 9 Eylül`de ele geçirdiler. Baf, Limasol ve Larnaka kalelerinin de alınmasından sonra, adanın en güçlü kalesi Magosa, 18 Eylül 1570`te kuşatıldı. Osmanlı donanmasının yaptığı bir yanlışlıktan yararlanarak 11 Ocak 1571`de denizden yardım olan Venedikliler, savunmayı uzattı- larsa da, 1 Ağustos 1571`de teslim olmalarıyla Kıbrıs`ın Fethitamamlanmışoldu. Dört sancağa (Lefkoşa, Magosa, Girne ve Baf) bölünen Kıbrıs, Alanya, İçel, Tarsus ve Sis (Kozan) sancaklarının da bağlanmasıyla bir eyalete dönüştürüldü.
Kıbrıs Mollası
.
““
Bk. abdurrahm an eşref.
Kıbrıs Olayları
Kıbrıs adasında Türk halkı ile çoğunlukta olan Rumlar arasındaki olaylara topluca verilen ad. Kıbrıs`ın Yunanistan`a bağlanması doğrultusunda çalışan EOKA örgü tü, 1 Nisan 1955`ten başlayarak İngilizlere karşı giriştiği fiili mücadeleyi Türklere yöneltmeye başladı ve bir ay içinde 43 Türk öldürüldü. Kıbrıs Türk ve Rum temsilcileri arasında 19 Şubat 1959`da Londra Anlaşmasının imzalanmasıyla olaylar bir süre durulduysa da, EOKA`nın 7 Ekim 1963`te saldırıya geçmesiyle yeniden başladı ve 21 Aralık 1963 gecesi 434 Türk öldürüldü; Lefkoşa`da da Türklere otomatik silahlarla ateş açıldı.EOKA örgütünün Erenköy çevresinde yerleşen Türklere 6 Ağustos 1964`te saldırıya geçmesi üstüne yeniden alevlenen olaylarda, EOKA`cılarla 48 saat çarpışan mü cahitler Erenköy sırtlarına çekildiler ve yok edilmekten .
“Kıbrıs adasında Türk halkı ile çoğunlukta olan Rumlar arasındaki olaylara topluca verilen ad. Kıbrıs`ın Yunanistan`a bağlanması doğrultusunda çalışan EOKA örgü tü, 1 Nisan 1955`ten “
Kıbrıs adasında Türk halkı ile çoğunlukta olan
Kıbrıs adasında Türk halkı ile çoğunlukta olan Rumlar arasındaki olaylara topluca verilen ad. Kıbrıs`ın Yunanistan`a bağlanması doğrultusunda çalışan EOKA örgü tü, 1 Nisan 1955`ten başlayarak İngilizlere karşı giriştiği fiili mücadeleyi Türklere yöneltmeye başladı ve bir ay içinde 43 Türk öldürüldü. Kıbrıs Türk ve Rum temsilcileri arasında 19 Şubat 1959`da Londra Anlaşmasının imzalanmasıyla olaylar bir süre durulduysa da, EOKA`nın 7 Ekim 1963`te saldırıya geçmesiyle yeniden başladı ve 21 Aralık 1963 gecesi 434 Türk öldürüldü; Lefkoşa`da da Türklere otomatik silahlarla ateş açıldı.EOKA örgütünün Erenköy çevresinde yerleşen Türklere 6 Ağustos 1964`te saldırıya geçmesi üstüne yeniden alevlenen olaylarda, EOKA`cılarla 48 saat çarpışan mü cahitler Erenköy sırtlarına çekildiler ve yok edilmekten ancak Türk Hava Kuwetlerinin Rum hatlarını bombalamasıyla kurtuldular. 1974`te Nikos Sampson`un hü kümet darbesiyle Kıbrıs olayları yeniden başladıysa da, Türk Silahlı Kuwetlerinin 20 Temmuz 1974`te başlattığı Kıbrıs Barış Harekâtiyla sona erdi.
Kıbrıs Rum Yönetimi
Türkiye Cumhuriyeti`nin Kıbrıs Barış Harekâtindan (1974) sonra, adayı ikiye bölen Attila hattının güneyinde kalan Kıbrıs Rum kesimine verilen ad. Kıbrıs Rum yönetiminin yüzölçümü 5 896 km2, nüfusu 568 000, merkezi Lefkoşa`dır. TARİH Adanın ikiye bölünmesinden sonra, Birleşmiş Milletlerin girişimiyle yapılan çeşitli görüşmeler, başarısızlıkla sonuçlandı. 17 Ocak 1985`te Kıbrıs Rum Yönetimi önderi Spiros Kipriyanu ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başkanı Rauf Denktaş arasında New York`ta yeniden görüşmelerden de bir sonuç alınamadı. Kıbrıs Rum Yönetimi parlamentosunun, 1 Kasım 1985`te seçimlerin 8 Aralık`ta yapılmasına karar verilerek dağılmasından sonra, o tarihte yapılan seçimlerde Glafkos Klerides`in başkanı olduğu Demokratik Birlik Partisi, oyların yüzde 34,05`ini alarak birinci parti durumuna .
“Türkiye Cumhuriyeti`nin Kıbrıs Barış Harekâtindan (1974) sonra, adayı ikiye bölen Attila hattının güneyinde kalan Kıbrıs Rum kesimine verilen ad. Kıbrıs Rum yönetiminin yüzölçümü “
Türkiye Cumhuriyeti`nin Kıbrıs Barış Harekâtindan
Türkiye Cumhuriyeti`nin Kıbrıs Barış Harekâtindan (1974) sonra, adayı ikiye bölen Attila hattının güneyinde kalan Kıbrıs Rum kesimine verilen ad. Kıbrıs Rum yönetiminin yüzölçümü 5 896 km2, nüfusu 568 000, merkezi Lefkoşa`dır. TARİH Adanın ikiye bölünmesinden sonra, Birleşmiş Milletlerin girişimiyle yapılan çeşitli görüşmeler, başarısızlıkla sonuçlandı. 17 Ocak 1985`te Kıbrıs Rum Yönetimi önderi Spiros Kipriyanu ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başkanı Rauf Denktaş arasında New York`ta yeniden görüşmelerden de bir sonuç alınamadı. Kıbrıs Rum Yönetimi parlamentosunun, 1 Kasım 1985`te seçimlerin 8 Aralık`ta yapılmasına karar verilerek dağılmasından sonra, o tarihte yapılan seçimlerde Glafkos Klerides`in başkanı olduğu Demokratik Birlik Partisi, oyların yüzde 34,05`ini alarak birinci parti durumuna geldi. Spiros Kipriyanu`nun partisi Cumhuriyetçi Parti`yse ikinci sırayı aldı. Bununla birlikte Kipriyanu, sosyalistlerin desteğiyle bir koalisyon hükümeti kurarak, 1988`e kadar iktidarda kaldı. 21 Şubat 1988`de yapılan seçimleri Yorgo Vasiliu, komünistlerin desteğiyle, oyların yüzde 51,63`ünü alarak kazandı. 1989`da Kıbrıs Rum Yönetimi parlamentosu, Avrupa Topluluğu`na üyelik için başvurmayı kararlaştırdı. 4 Temmuz 1990`da da üyelik için başvuruda bulunuldu. Şubat 1993`te yapılan genel seçimlerde, Vasiliu`nun yerine Glafkos Klerides seçildi. Nisan 1993`te BM`nin ortaya attığı güven artırıcı önlemler paketiyle ilgili Klerides-Rauf Denktaş görüşmeleri, Nisan 1994`te, bir kez daha, hiçbir sonuç almamadan kesildi.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyet
Kıbrıs`ın kuzey kesiminde bağımsız Türk devleti. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`nin yüzölçümü 3 355 km2, nü fus 171 000, başkenti Lefkoşa`dır. TARİH Kıbrıs Barış Harekâtı`ndan sonra Attila hattının kuzeyindeki Türk bölgesinde, Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu ve devlet başkanlığına Rauf Denktaş getirildi (13 Şubat 1975). Birleşmiş Milletler`in girişimleri sonucunda, Mayıs 1979`da Kipriyanu ile Rauf Denktaş arasındaki görüşmelerin, Rum temsilcilerinin adada iki federal devlet önerisine yeniden karşı çıkmaları ve görüş melerin kesilmesi üstüne, Haziran 1983`te Kıbrıs Türk Federe Devleti Bakanlar Kurulu, Türktoplumunun kendi alınyazısını belirlemesi kararı aldı ve 15 Kasım 1983`te hazırlanan bağımsızlık bildirgesi Meclis`te oybirliğiyle kabul edilerek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) kuruldu. .
“Kıbrıs`ın kuzey kesiminde bağımsız Türk devleti. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`nin yüzölçümü 3 355 km2, nü fus 171 000, başkenti Lefkoşa`dır. TARİH Kıbrıs Barış Harekâtı`ndan “
Kıbrıs`ın kuzey kesiminde bağımsız Türk devleti.
Kıbrıs`ın kuzey kesiminde bağımsız Türk devleti. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`nin yüzölçümü 3 355 km2, nü fus 171 000, başkenti Lefkoşa`dır. TARİH Kıbrıs Barış Harekâtı`ndan sonra Attila hattının kuzeyindeki Türk bölgesinde, Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu ve devlet başkanlığına Rauf Denktaş getirildi (13 Şubat 1975). Birleşmiş Milletler`in girişimleri sonucunda, Mayıs 1979`da Kipriyanu ile Rauf Denktaş arasındaki görüşmelerin, Rum temsilcilerinin adada iki federal devlet önerisine yeniden karşı çıkmaları ve görüş melerin kesilmesi üstüne, Haziran 1983`te Kıbrıs Türk Federe Devleti Bakanlar Kurulu, Türktoplumunun kendi alınyazısını belirlemesi kararı aldı ve 15 Kasım 1983`te hazırlanan bağımsızlık bildirgesi Meclis`te oybirliğiyle kabul edilerek, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) kuruldu. 1 5 Kasım 1983`te bağımsızlığın ilanından sonra, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası 12 Mart 1985`te Meclis tarafından kabul edilerek 5 Mayıs 1985`te halkoylamasına sunuldu ve yüzde 70,18 oranında `evet` oyuyla kabul edilerek yürürlüğe girdi. Demokratik-parlamenter bir sistem öngören KKTC Anayasası`nın `Baş langıç` bölümünde, Kıbrıs halkının 1878`den bu yana Kıbrıs`ta vermiş olduğu özgürlük savaşımı anlatılarak, `kendi yurdunda tam bir güven ve insanca bir düzen içinde varlığını sürdürmek; insan hak ve özgürlüklerini, hukukun üstünlüğünü, kişilerin ve toplumun huzur ve refahını korumayı içeren, çok partili, demokratik, laik ve sosyal hukuk devletini gerçekleştirmek ve Atatürk ilkelerine bağlı kalmak, özellikle de O`nun `yurtta barış, dünyada barış` ilkesini yaygınlaştırmak` amaçlarıyla Anayasa`nın hazırlandığı belirtiliyordu. Anayasa 164`ü asıl, 13`ü geçici 177 maddeden oluşuyordu. KKTC`nin anayasal kuruluşları şunlardı: 1. Cumhuriyet Meclisi, 2. Cumhurbaşkanlığı, 3. Bakanlar Kurulu, 4. Başbakanlık, 5. Bakanlıklar, 6. Cumhuriyet Güvenlik Kurulu, 7. Yüksek Adliye Kurulu, 8. Anayasa Mahkemesi, 9. Yüce Divan, 10. Yargıtay, 11. Yüksek İdare Mahkemesi, 12. Askerî Yargı, 13. Askerî Yargıtay, 14. Başsavcılık, 15. Yüksek Yönetim denetçisi, 16. Siyasal Partiler, 17. Kamu Hizmetleri Komisyonu. Anayasa`nın kabulünden sonra, 9 Haziran 1985`te yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini yüzde 70,22`lik oy oranıyla bağımsız aday Rauf Denktaş kazandı. KKTC`de ilk genel seçimler 23 Haziran 1985`te yapıldı. Dr. Derviş Eroğlu başkanlığındaki Ulusal Birlik Partisi, Özker Özgür başkanlığındaki Toplumcu Kurtuluş Partisi, Orhan Üçok başkanlığındaki Yeni Doğuş Partisi`nin katıldığı seçimler sonucunda Ulusal Birlik Partisi 24, Cumhuriyetçi Türk Partisi 12, Toplumcu Kurtuluş Partisi 8, Yeni Doğuş Partisi 4 milletvekili çıkardı lar. Ulusal |Birlik Partisi, Yeni Doğuş Partisi`nden 2, Toplumcu Kurtuluş Partisi`nden 1 milletvekili alarak, 50 milletvekilli Meclis`te çoğunluğu sağladı ve solcu Toplumcu Kurtuluş Partisi`yle bir koalisyon hükümeti kurdu (Temmuz 1985). Derviş Eroğlu başbakanlığı, HakkıAtun Meclis başkanlığını üstlendi. Derviş Eroğlu`nun liberal bir siyaset uygulamaya koymasını, kamu kuruluş larının özel sektöre devrini, serbest ticaret bölgeleri oluşturulmasını, turizm ve bankacılığın yabancı sermayeye açılmasını onaylamayan Toplumsal Kurtuluş Partisinin hükümetten çekilmesi izledi (Ağustos 1986). D. Eroğlu, Eylül 1986`da Yeni Doğuş Partisi`yle bir koalisyon oluşturduysa da, Nisan 1988`de Yeni Doğuş Partisi`nin yöneticileri değiştikten sonra çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle, başbakanlıktan istifa etti ve koalisyon hükü meti dağıldı. Mart 1990`da, cumhurbaşkanlığından istifa ettiğini açıklayan Rauf Denktaş`ın Nisan 1990`da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 66,7 oranında oy alarak yeniden beş yıl için cumhurbaşkanlığına seçilmesinden sonra, Mayıs 1990`da yapılan milletvekili se çimlerinde, Ulusal Birlik Partisi, 1985`teki oy oranını belirgin bir biçimde artırarak, 34 milletvekili çıkardı ve yine Derviş Eroğlu başkanlığında, yeni bir hükümet kuruldu. Aralık 1993`te yapılan erken genel seçimlerde, başbakan Derviş Eroğlu`nun |partisi| Denktaş`ın desteklediği Demokrat Parti`yi az bir farkla geçtiyse de, Cumhuriyetçi Türk Partisi ve Demokrat | Parti! koalisyonunun oluşturduğu hükümetin başkanlığına, Hakkı Atun atandı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
.
““
Bk. KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ, KUZEY.