Edirne (yer)
27-06-2022
Edirne, Edirne ilinin merkezi. Edirne kenti Türkiye`nin Avrupa
kıtasındaki topraklarını oluşturan Trakya`da, Tunca ve
Arda ırmaklarını^ Meriç ırmağına karıştıkları yer yaknında, Tunca`nın Meriç`e ulaşmadan önce çizdiği bir
büklümün içinde kurulmuştur. Ortasında bulunan Selimiye
camisinin yeraldığı kesimde 75 m dolayında olan
yükselti, kentin doğusunda 100 m`yi aşar.
TARİH
Edirne`nin bulunduğu yerdeki ilk kent yerleşmesi,
Trak kabilelerinden Odrisler tarafından kuruldu; daha
sonra Orestlere geçti. Bu nedenle de kent Odrisa ve
Orestia diye anıldı. Roma döneminde önemli yollar üstünde
bir konaklama yeri işlevi görüp, Roma imparatoru
Hadrianus`un buyruğuyla onarılarak aşağı yukarı yeniden
kurulunca, bu imparatorun adından Hadrianapolis
diye adlandırıldı (günümüzdeki Edirne adı, bu
adın değişikliğe uğramış biçimidir).
Önemini Bizans döneminde de sürdüren Edirne, sık
sık Hunların, Gotların, Bulgarların, Avarların, Peçeneklerin
akınlarına uğrayıp, dönem dönem bu halkların eline
geçti. 1361 `de Osmanlılar tarafından fethedilip, Osmanlı
İmparatorluğu`nun Bursa`dan sonraki ikinci baş
kenti oldu. Bizans döneminde surlarının içine sıkışıp
kalmış bir kentken, Osmanlı döneminde surların dışına
taşarak genişledi. Tunca ırmağının batısındaki Yıldırım
ve Eski İmaret semtleri XIV. yy. sonlarında, Gazi Mihal
ve Orta İmaret kesimleri XV. yy`ın ilk yarısında kuruldu.
İstanbul`un fethinden sonra, başkent işlevini yitirmesine
karşın genişlemesi süren kentte, XV. yy. sonlarında
Bayezit ll`nin yaptırdığı külliye çevresinde Yeni İmaret
mahallesi gelişti. XVI. yy`da pek önem verilmeyen kent,
XVII. yy`da yeniden önem kazandı ve İstanbul`un yanı
sıra imparatorluğun ikinci başkenti işlevi gördü: Bu yüzyılın
padişahlarından Ahmet I, Osman II, Murat IV, av
eğlenceleri nedeniyle uzun süreler kentte oturdular;
Edirne antlaşması (tarih)
27-06-2022
Edirne antlaşması, Osmanlı devleti ile Rusya arasında 14 Eylül 1829`da
Edirne`de imzalanan barış antlaşması. 1828-1829 Osmanlı-Rus
Savaşı`nda, şiddetli bir çarpışmadan sonra
Rus ordularının OsmanlIların Batı cephesini yararak 20
Ağustos 1829`da Edirne`ye girmesi, Doğu cephesinde
de Erzurum`un düşmesi üstüne, Mahmut II, Prusya elçisinin
arabuluculuk önerisini kabul etmek zorunda kaldı
ve Edirne`de!16 maddedenjoluşan`bir barış antlaşması
imzalandı. OsmanlIların Avrupa topraklarındaki gücü
nü büyük|ölçüde;sarsan bu antlaşmanınbaşlıcamaddelerine
göre, Rusya Tuna ağzındaki Yılan adaları dışında
Rumeli`de ele geçirdiği bütün toprakları geri verecek,
Prut ırmağı iki devlet arasında sınır olacak, doğuda Anapa,
Poti, Ahilkelek, Ahıska kaleleri Rusya`ya bırakılacak,
Eflâk ve Boğdan`a Osmanlı devleti, voyvodaları
ömür boyu koşuluyla atayacak ve bu topraklardan, iki
yıl vergi almayacak, Sırp topraklarından ayrılacak altı
bucak Sırbistan`a katılacak, Rus tüccarlarına Türkiye`nin
her yanında ticaret yapma, İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçebilme, Karadeniz`de serbestçe
çalışabilme hakları tanınacak, ayrıca, Osmanlı devleti
Yunanistan`ın bağımsızlığını onaylayacak ve Rusya`
ya 11,5 milyon duka altını savaş tazminatı ödeyecekti.
Edirneli Emrullah Emri (kisi)
27-06-2022
Edirneli Emrullah Emri, Bk. EMRİ, EDİRNELİ
EMRULLAH.
Edirneli Nazmi (kisi)
27-06-2022
Edirneli Nazmi, Türk şairi (Edirne ? - 1555). Yaşamı konusunda ayrıntılı
bilgi bulunmayan Edirneli Nazmi`nin, `silahtarlar zümresinden`
olduğu, ahkâm kâtipliği yaptığı Latifi tarafından
belirtmiştir. Şiirlerinden Yavuz Sultan Selim`in İran
ve Mısır seferlerine katıldığı, Kanuni Sultan Süleyman`ın
ordusunda bulunduğu, Baba Efendi adıyla tanınan
Nakşibendi Şeyhi Filibeli Mahmut Efendi`ye bağlandığı
ve şeyhin müridi Rüstem Paşa tarafından korunduğu
anlaşılmaktadır.
Yaşadığı çağın sanat anlayışı açısından, Edirneli Nazmi`nin
önemli bir şair olduğu söylenemez. Tatavlalı
Mahremi`yi izleyen ve Türki-i Basit (Basit Türkçe) adlı
akımın savunucularından olan şair, gerek çağında, gerek
daha sonraları, bir çeşit tezkire sayılabilecek Mecma
ün-Nezair adlı derlemesiyle tanınmıştır. Yapıt, gerek
kendisinden önceki, gerek elimizde çoğunun divanı
bulunmayan dönemindeki şairlerin ürünlerini kapsaması
açısından önemlidir. Ayrıca, Divan`ı Fuat Köprülü
tarafından bulunmuş ve Milli Edebiyat Cereyanının İlk Mübeşşirleri ve Divan-ı Türki-i Basit adlı kitabında yayınlanmıştır.
Edirneli Nazmi ()
27-06-2022
Edirneli Nazmi, Bk. EDİRNELİ NAZMİ