ÇINAR KABUĞU
(Cortex Platani)
Platanus orientalis L. (Piatanaceae) türünün kuııutulmuş gövde ve dal kabuklarıdır. Çınar yaprakları 5 - 7 parçalı, çiçekleri küremsi !durumlarda toplanmış, çok gösterişli ve büyük bir ağaçıtır. B&tı Anadoluda yabani olarak yetiştiği gibi, park ve bahçelerde ve yol kenarlannda yetiştirilir. Bazı ağaçlar çok yaşlı olup bir kı.smı tarihe geçmiştir. Bazılan ise tabiat abidesi olarak muhafaza edilmektedir. Bunlar arasında en tanınınışı İstanbul`un Büyükdere çaymuda yetişmiş olan `Büyükdere çınarı` dır. Bu çınar dünyanın tanınmış ağaçlarından biri olup 4000 yıl kadar yaşadığı tahmin edilmektedir. Alt tanaftan birbirleriyle birleşmiş 3 grup halinde 9 büyük (sonraları 7) gövdesi bulunuyordu. Kapladığı sahanın çevresi 112 metre kadardı. Bu çınara Türkler `yedi kardeşler`, Rumlar .
“
(Cortex Platani)
Platanus orientalis L. (Piatanaceae) türünün kuııutulmuş gövde ve dal kabuklarıdır. Çınar yaprakları 5 - 7 parçalı, çiçekleri küremsi !durumlarda toplanmış, “
(Cortex Platani)
Platanus orientalis L. (Piatanaceae)
(Cortex Platani)
Platanus orientalis L. (Piatanaceae) türünün kuııutulmuş gövde ve dal kabuklarıdır. Çınar yaprakları 5 - 7 parçalı, çiçekleri küremsi !durumlarda toplanmış, çok gösterişli ve büyük bir ağaçıtır. B&tı Anadoluda yabani olarak yetiştiği gibi, park ve bahçelerde ve yol kenarlannda yetiştirilir. Bazı ağaçlar çok yaşlı olup bir kı.smı tarihe geçmiştir. Bazılan ise tabiat abidesi olarak muhafaza edilmektedir. Bunlar arasında en tanınınışı İstanbul`un Büyükdere çaymuda yetişmiş olan `Büyükdere çınarı` dır. Bu çınar dünyanın tanınmış ağaçlarından biri olup 4000 yıl kadar yaşadığı tahmin edilmektedir. Alt tanaftan birbirleriyle birleşmiş 3 grup halinde 9 büyük (sonraları 7) gövdesi bulunuyordu. Kapladığı sahanın çevresi 112 metre kadardı. Bu çınara Türkler `yedi kardeşler`, Rumlar `hepta adelphia` Avrupalılar ise `Platane de Godefroy` ismini vermişlerdir. Çınarın Avrupalılarca `Godefroy çınarı` diye isimlendirilmesine sebep; birinci haçlı ordularının İsıanbula gelişinde haçlı orduları kumandanı Godefroy de Bouillon`·un karargahını bu ağacın altında kurmuş olmasıdır (1096). 17. ci asırdan itiba:ren Büyi.i>kdere çınarının bulunduğu çayır `Kırkağaç` ismiyle tanınmaya başlamış ve Osmanlı Padişahları bu çayırda birçok av eğlenceleri tertip etmişlerdir. Ecnebiler ise burada sportif oyunlar (bilhassa polo) yaparlardı. II. Mahmut bu çınarın bulunduğu çayıra sık sık gider, yaz günlerinde burada dinlenir ve yeniçeriler tarafından yapılan oyunları (tokmak oyunu) seyrederdi. Bu çınar altında II. Mahmut bazı resmi merasimler de tertiplemiştir. Mesela, 1829 yilı Kurban bayııamı merasimi bu çayırda yapılmış ve aynı sene İngiliz elçisi sul` ta na bu mda takdim edilmiştir. Çınarın bulunduğu mahal `Çayırbaşı` ismiyle Birinci Dünya harbi başlarına kadar bir mesire yeri olarak kalmıştır. Bu sıralarda çınarın gövdesinin oyuğunda bir kahve ocağı bulunuyordu. Bu ocaktan çıka,n bir yangın sonunda çınar kısmen harap olmuştur. Birinci Dünya harbi esnasında çınarın bulunduğu mıntıka asker tarafında,n işgal edilmiş ve burada bamloalar inşa edilmiştir. Bu esnada da çınarda bazı hasar meydana gelmiştir. Nihayet Cumhuriyet devri b`şlarıruda çınarın bulunduğu saha hangar yapılmak üzere bir ttalyan deniz uçakları ortaklığına devredilmiş ve bu idarenin bamka ve hangar inşaatı esnasında asırlık çmardan geriye kalan birkaç gövde de ortadan kaldırılmıştır. Halen eski çınarın bulunduwu yerde askeri depo olarak kullamlan barakalar bulunmı>kta ve bu barakalar etrafında da sonradan dikilmiş 8 - 10 genç çınar göriilıııektedir (!). Kabuk ve yapraklar tanen taşır. Bu nedenle dalıilen kabız ve ateş düşürücü, haricen ise antiseptik olarak dekoksiyon (% 5) halinde .kullanılır. Göz hastalıklarında dekoksiyon ile göz banyoları yapılır. Yanık yaraları ve cerahatli çıbanlar dekoksiyon ile yıkanır ve pansurnan yapılır. Kökleri eskiden yılan sokmasma karşı loullanılırdı. Halen bu şekildeki kullanılışı terkedilmiştir.
Diğer isimler : Kavlan.
