Bursalı İsmail Hakkı

Türk şairi ve yazarı (Aydos 1653-Bursa 1725). Öğrenimini bitirince (1673) celveti şeyhi Osman Fazli`nin çağ­ rısına uyarak İstanbul`a gelen Burşalı İsmail Hakkı, celveti tarikatını yaymak için vaaz vermek amacıyla Üsküp`e gitti. Sonra, uzun yıllar kalacağı Bursa`ya giderek Osman Fazli`nin onayıyla celveti tekkesine şeyh oldu (1685). Şam`a gittiyse (1717) de, yurt özlemine dayanamayarak İstanbul`a dönüp (1720),Üsküdar`daki celveti tekkesinde iki yıl kadar kaldı (bu nedenle Üsküdarlı İsmail Hakkı diye de anılır). Sonunda kesin olarak Bursa`ya döndü (1722). Bütün kitaplarını bağışlayarak bir kütüphane kurdu; mallarını mirasçıları arasında bölüş­ türdü; elinde kalanla bir cami (Camii Muhammedi) ve birtekke yaptırarak, son yıllarını kitap yazmakla geçirdi. Bursalı İsmail Hakkı, usta hattatlığının yanı .

“Türk şairi ve yazarı (Aydos 1653-Bursa 1725). Öğrenimini bitirince (1673) celveti şeyhi Osman Fazli`nin çağ­ rısına uyarak İstanbul`a gelen Burşalı İsmail Hakkı, celveti tarikatını “

Türk şairi ve yazarı (Aydos 1653-Bursa 1725). Öğrenimini

Türk şairi ve yazarı (Aydos 1653-Bursa 1725). Öğrenimini bitirince (1673) celveti şeyhi Osman Fazli`nin çağ­ rısına uyarak İstanbul`a gelen Burşalı İsmail Hakkı, celveti tarikatını yaymak için vaaz vermek amacıyla Üsküp`e gitti. Sonra, uzun yıllar kalacağı Bursa`ya giderek Osman Fazli`nin onayıyla celveti tekkesine şeyh oldu (1685). Şam`a gittiyse (1717) de, yurt özlemine dayanamayarak İstanbul`a dönüp (1720),Üsküdar`daki celveti tekkesinde iki yıl kadar kaldı (bu nedenle Üsküdarlı İsmail Hakkı diye de anılır). Sonunda kesin olarak Bursa`ya döndü (1722). Bütün kitaplarını bağışlayarak bir kütüphane kurdu; mallarını mirasçıları arasında bölüş­ türdü; elinde kalanla bir cami (Camii Muhammedi) ve birtekke yaptırarak, son yıllarını kitap yazmakla geçirdi. Bursalı İsmail Hakkı, usta hattatlığının yanı sıra, tasawuf, İslâm felsefesi, ahlâk ve tefsirle ilgili manzum ve düzyazı yüzden çok yapıt bırakmıştır. Yapıtlarında aklın tek başına gerçeğe ulaşamayacağını, kesin bilginin Tanrı`ya özgü olduğunu ileri sürerek, bilim ile Tanrı`yı özdeşleştirmiş, bilime Tanrı aşkıyla ulaşılabileceğini ileri sürmüştür. Şiirlerinin çoğu Yunus`a naziredir ya da Yunus tarzını izler. Başlıca yapıtları: Ruh ül-Beyan (Kur`an tefsiri, 4 cilt, Arapça, 1859), Muhammediye Şerhi ya da Ferah ürRuh (Yazıcızade Mehmet Bican`ın yapıtının şerhi, 1842), Silsilename-i Celvetiye (Celveti silsilesini,j bu tarikatın özelliklerini konu alır, 1874), Divan-ı İsmail Hakkı (Kahire, 1841; İstanbul, 1877).